Улады Беларусі, якія не раскрылі архівы рэпрэсій XX стагоддзя, дзякуюць архівістам за “захаванне гістарычнай памяці”

6 кастрычніка, Позірк. Штодзённая “карпатлівая праца” архівістаў з’яўляецца падмуркам, на якім выхоўваецца моладзь і будуецца “квітнеючая Беларусь”, заявіў міністр юстыцыі Яўген Каваленка, віншуючы 6 кастрычніка прадстаўнікоў гэтай сферы з прафесійным святам.

“Сёння Нацыянальны архіўны фонд становіцца як ніколі блізкім і даступным для нашага грамадства”, — сцвярджае чыноўнік.

Заявіўшы, што 2025 год праходзіць пад знакам “80-годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне, міністр падзякаваў архівістам за “важны ўнёсак у справу захавання гістарычнай праўды”, “выставачныя і выдавецкія праекты”, “актыўную працу з падрастаючым пакаленнем”.

“Толькі той, хто шануе памяць пра мінулае, можа смела і свабодна глядзець у будучыню”, — адзначыў Каваленка.

“Жывым летапісам жыцця беларускага народа”, а таксама “сапраўднай скарбніцай ведаў” і “бясцэннай калектыўнай памяццю, якая сыходзіць каранямі ў глыбіню стагоддзяў”, назвала нацыянальны архіўны фонд старшыня Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Наталля Качанава.

“Сёння запыт на захаванне гістарычнай праўды, дакладнасці і аб’ектыўнасці прадстаўленых звестак як ніколі высокі, — адзначыла яна ў віншаванні з Днём архівіста. — Дзякуючы прафесіяналізму і адданасці справе супрацоўнікаў архіваў якасна забяспечваецца захаванасць найважнейшых для нашай краіны дакументаў”.

“Асаблівую ўдзячнасць хачу выказаць ветэранам архіўнай справы за добрасумленную і самаадданую працу. Вы заклалі трывалы фундамент для дакументальнага ўвекавечання гістарычнай памяці, мудрасці і каласальнага досведу нашага народа, умацавання нацыянальнай самасвядомасці, культурнага, гістарычнага і грамадзянскага капіталу”, — заявіла Качанава.

Варта адзначыць, што ў Беларусі дагэтуль не адкрытыя архівы КДБ за перыяд рэпрэсій у 1930–1950-х гадах. Гэтая тэма актыўна абмяркоўвалася ў краіне, калі архівы пачалі рассакрэчваць ва Украіне (2015 год) і краінах Балтыі (Літва — 2011 год, Латвія — 2018-ы).

На прэс-канферэнцыі 2 кастрычніка 2024 года дырэктар Беларускага навукова-даследчага інстытута дакументазнаўства і архіўнай справы Андрэй Рыбакоў заявіў, што толькі кіраўнік КДБ будзе прымаць рашэнне пра парадак выкарыстання дакументаў, якія захоўваюцца ў ведамстве.

Такім чынам ён адказаў на пытанне, ці адкрытыя для навукоўцаў і грамадзян краіны архівы Беларусі, у прыватнасці, архіў КДБ за 1930–1949 гады.

Рыбакоў падкрэсліў, што ў адпаведнасці з заканадаўствам рашэнне пра парадак выкарыстання ведамасных дакументаў прымае кіраўнік арганізацыі.