Праваабаронцы заклікалі да міжнароднага байкоту мінскага форуму па кіраванні інтэрнэтам

9 лістапада, Позірк. Беларускія праваабарончыя арганізацыі раскрытыкавалі правядзенне 15 лістапада ў Мінску форуму па кіраванні інтэрнэтам Belarus IGF, які з’яўляецца часткай глабальнага Internet Governance Forum, што праводзіцца па ўсім свеце пад эгідай ААН з 2006 года.

Адзіная мэта мерапрыемства — “легітымізаваць дзяржаўную практыку знішчэння свабоды слова”, а ўдзел высокапастаўленых замежных партнёраў “будзе садзейнічаць гэтай легітымацыі”, гаворыцца ў сумеснай заяве Беларускага дома правоў чалавека ім Б. Звозскава, Беларускай асацыяцыі журналістаў, Беларускага Хельсінкскага камітэта, Human Constanta, “Прававой ініцыятывы” (усе вымушаны працаваць за мяжой).

Не асуджаючы нацыянальных арганізатараў мерапрыемства, падпісанты задаюць пытанні міжнародным партнёрам форуму і заклікаюць іх “разгледзець больш шырокія наступствы свайго ўдзелу”.

“Ва ўмовах працяглага палітычнага крызісу і шырокамаштабных рэпрэсій у Беларусі змястоўны дыялог паміж зацікаўленымі бакамі немагчымы”, — лічаць аўтары, адзначаючы, што з 2020 года свабода інтэрнэту ў Беларусі “знаходзіцца пад пагрозай”.

У якасці аргумента называюцца дзеянні ўлады па “пераследу анлайн-крытыкі”, што прывяло да “блакіроўкі дзясяткаў незалежных СМІ і класіфікацыі анлайн-кантэнту пэўных груп як “экстрэмісцкага” або “тэрарыстычнага”.

“Мы, (…) арганізацыі, якія прадстаўляюць як міжнародную супольнасць, так і грамадзянскую супольнасць Беларусі, выступаем за ідэю адкрытага інклюзіўнага дыялогу па кіраванні інтэрнэтам, заснаванага на падыходзе з удзелам многіх зацікаўленых бакоў. Мы падтрымліваем асноўныя прынцыпы IGF: “быць адкрытым і празрыстым, інклюзіўным, узыходзячым, шматбаковым і некамерцыйным”, а таксама яго мэта “аб’яднаць людзей з розных груп зацікаўленых бакоў на роўных у абмеркаванні пытанняў дзяржаўнай палітыкі”, што маюць дачыненне да інтэрнэту”, — падкрэсліваецца ў заяве.

Аднак, упэўненыя аўтары, такі дыялог у сучаснай Беларусі немагчымы. Яны лічаць шкоднымі “спробы імітацыі форуму пры падтрымцы міжнародных арганізацый” і заклікаюць іх “устрымацца ад удзелу ў мерапрыемстве”. “Замест таго, каб падтрымліваць фасад, прадстаўлены IGF.BY, калі ласка, зрабіце асэнсаванае і дзейснае дзеянне — напішыце ліст, дашліце паштоўку і запатрабуйце свабоды для тых палітычных зняволеных, якія да крызісу 2020 года спрыялі развіццю IGF.BY як пляцоўка для дыялогу”, — гаворыцца ў дакуменце.

Адрасатамі ўказаны палітвязні: праваабаронца Анастасія Лойка, прыгавораная да 7 гадоў пазбаўлення волі, і кіраўнікі разгромленага партала tut.by — галоўны рэдактар Марына Золатава і генеральны дырэктар ТАА “ТУТ БАЙ МЕДЫЯ” Людміла Чэкіна, прыгавораныя да 12 гадоў пазбаўлення волі.

Арганізатарам форума, які пяты раз пройдзе ў Беларусі, з’яўляецца кампанія Hoster.by. Ён атрымаў падтрымку Міністэрства сувязі і інфарматызацыі і Міністэрства інфармацыі.

“З самага першага форуму мы атрымліваем вялікую падтрымку з боку карпарацыі ICANN, — заявіў генеральны дырэктар ТАА “Надзейныя праграмы” (брэнд Нoster.by) Сяргей Павалішаў. — Гэта арганізацыя, якая кіруе ўсімі даменнымі зонамі і IP-адрасамі ў свеце. Яе прадстаўнікі нязменна з’яўляюцца гасцямі нашага форума, і гэты год не стане выключэннем. Таксама з міжнародных арганізацый нас падтрымае RIPE NCC. Гэта інтэрнэт-рэгістратар, які адказвае за размеркаванне прасторы IP-адрасоў у Еўропе, Цэнтральнай Азіі і на Блізкім Усходзе”.

У траўні 2021 года 15 супрацоўнікаў TUT.BY былі арыштаваныя і змешчаныя ў СІЗА. Улады назвалі TUT.BY, ягоныя акаўнты ў сацыяльных сетках і месенджары экстрэмісцкімі. У чэрвені 2022 года кампанія “ТУТ БАЙ МЕДЫЯ”, якая валодала парталам, была прызнана экстрэмісцкай арганізацыяй, а яе дзейнасць забаронена. У справе TUT.BY таксама фігураваў Павалішаў, які знаходзіўся пад вартай з траўня па верасень 2021 года і абвясціў аб сваім памілаванні ў красавіку 2022 года.