Названыя лаўрэаты прэміі праваабарончай супольнасці Беларусі за 2023 год

10 снежня, Позірк. У Вільнюсе 10 снежня названыя лаўрэаты прэміі праваабарончай супольнасці Беларусі за 2023 год, паведамляе Беларуская асацыяцыя журналістаў (БАЖ).

Сёлета прэмію ўручылі ў чатырох намінацыях замест традыцыйных трох.

Праваабаронцамі года ў Беларусі сталі Алег Агееў і Наталля Мацкевіч.

Агееў — намеснік старшыні БАЖ, кіраўнік прававога цэнтра асацыяцыі. Пасля ператрусу ў лютым 2021 года пакінуў Беларусь.

Мацкевіч — адвакат з 27-гадовым досведам, абараняла ў судзе Віктара Бабарыку, Сяргея Ціханоўскага, Мікалая Дзядка і іншых вядомых палітвязняў. Пазбаўленая адвакацкай ліцэнзіі ў кастрычніку 2021-га. У лістападзе разам з мужам выехала з Беларусі.

У намінацыі “Журналіст года” адзначаны галоўны рэдактар недзяржаўнай “Рэгіянальнай газеты” палітвязень Аляксандр Манцэвіч.

3 лістапада суд Маладзечанскага раёна Мінскай вобласці прыгаварыў яго да чатырох гадоў пазбаўлення волі. Гэта максімальна магчымае пакаранне, прадугледжанае санкцыямі арт. 369¹ Крымінальнага кодэкса (дыскрэдытацыя Рэспублікі Беларусь). Акрамя гэтага, Манцэвіч аштрафаваны на 400 базавых велічынь (14.800 рублёў).

Паводле версіі следства, Манцэвіч, з’яўляючыся дырэктарам рэдакцыі газеты, сумесна з іншымі асобамі з 1 студзеня 2020 года па 15 сакавіка 2023 года нібыта “распаўсюджваў у друкаваным выданні і яго інтэрнэт-рэсурсах загадзя ілжывыя звесткі, якія дыскрэдытуюць Беларусь і яе органы ўлады”.

Манцэвіч віну не прызнаў. У апошнім слове рэдактар сказаў, што любіць свой народ і Беларусь.

“Рэгіянальная газета” выдавалася з 1995 года, пісала пра падзеі ў сямі раёнах Мінскай і Гродзенскай абласцей — Маладзечанскім, Мядзельскім, Вілейскім, Смаргонскім, Валожынскім, Ашмянскім і Астравецкім. У ліпені 2021 года пад ціскам уладаў і ў выніку пераследу журналістаў абвясціла, што спыняе выпуск газеты, аднак працягнула працу на сайце і ў сацсетках.

У намінацыі “Праваабарончая кампанія/ініцыятыва года” выдзеленая служба эвакуацыі фонду салідарнасці BySol. Адзначаецца, што ў 2023 годзе ініцыятыва дапамагла “велізарнай колькасці людзей” пакінуць Беларусь пад пагрозай палітычнага пераследу. З 2020 года дапамогу ў выездзе з Беларусі атрымалі 1.848 чалавек.

Першым лаўрэатам у новай намінацыі “Праваабарончая салідарнасць” стала актывістка кампаніі “Еўрапейская Беларусь” палітзняволеная Паліна Шарэнда-Панасюк.

У кастрычніку гэтага года суд Рэчыцкага раёна (Гомельская вобласць) прыгаварыў яе да аднаго года пазбаўлення волі паводле ч. 1 арт. 411 КК (злоснае непадпарадкаванні патрабаванням адміністрацыі папраўчай установы, якая выконвае пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі). 6 жніўня скончыўся гадавы тэрмін зняволення, да якога яе першы раз прысудзілі паводле ўказанага артыкула. У чэрвені 2021 года суд Маскоўскага раёна Брэста прыгаварыў жанчыну да двух гадоў калоніі агульнага рэжыму паводле арт. 364 (гвалт у дачыненні да супрацоўніка органаў унутраных спраў), 369 (абраза прадстаўніка ўлады) і 368 (абраза прэзідэнта) КК.

У зняволенні Шарэнда-Панасюк рэгулярна падвяргаецца ціску, яе змяшчаюць у штрафны ізалятар, пазбаўляюць перадач з прадуктамі і лекамі.

Прэмія праваабарончай супольнасці Беларусі за дасягненні ў галіне правоў чалавека заснаваная ў 2008 годзе. Уручаецца штогод.

Сёлета ў аргкамітэт прэміі ўвайшлі восем праваабарончых арганізацый. Імёны членаў аргкамітэта не называюцца з меркаванняў бяспекі.