Лукашэнка пра палітзняволеную Калеснікаву: Паводле закона, бацька не меў права з ёй сустракацца, маё рашэнне — пакажыце

26 студзеня, Позірк. Пра абставіны сустрэчы ў калоніі палітзняволенай Марыі Калеснікавай і яе бацькі выказаўся Аляксандр Лукашэнка 26 студзеня на прэс-канферэнцыі ў БДУФК пасля галасавання на мерапрыемстве, якое ўлады завуць “прэзідэнцкімі выбарамі”.

На пытанне карэспандэнта “Бі-бі-сі” Стыва Розенберга пра палітвязняў, у тым ліку Калеснікаву, спікер заявіў, што цікавіўся яе здароўем у свайго прэс-сакратара Наталлі Эйсмант, тая адказала, што ўсё ў парадку.

“Я кажу, пакажыце яе народу — паказалі нібыта. Ты за бацьку казаў: “Не пускаюць сваякоў”, — звярнуўся Лукашэнка да Розенберга. — Паводле закона, бацька не меў права з ёй сустракацца. Яна парушае рэжым. Але я кажу, слухайце, мая просьба, маё рашэнне — пакажыце, што яна здаровая, што яна нармальна выглядае”.

Спікер сцвярджае, што некаторыя асуджаныя “асабліва і не хочуць вызваляцца”.

На рэпліку брытанскага журналіста пра тое, што частка апанентаў беларускіх уладаў знаходзіцца за мяжой, частка — за кратамі, Лукашэнка адзначыў, што беларуская ўлада “нікога не выганяла з краіны”.

Ён таксама ўзгадаў пра “камісію па вяртанні” пад кіраўніцтвам генпракурора Андрэя Шведа. “Мы незлапомныя людзі. Ужо казаў, кожнаму, [хто з’ехаў,] будзе дадзена магчымасць [вярнуцца], механізм рэалізацыі вось такі, — сказаў ён. — Не я вырашаю, а грамадская камісія. Мы прааналізавалі і ведаем ролю кожнага. Прыязджайце — адказвайце. Парушыў закон жорстка — у месцы не такія далёкія. Нехта разумее, што без гэтага не абысціся, там застаецца. Гэта дэмакратычна”.

Лукашэнка сцвярджае, што ўлада Беларусі “нікому не закрывае рот”, а ў турму трапляе той, хто “занадта шырока адкрыў рот”. “Хто парушыў закон будзе сядзець. Але нават там мы яму рот не закрываем”, — заявіў спікер.

Паводле яго слоў, да прыходу да ўлады ў Беларусі ў зняволенні “знаходзілася больш за 40 тысяч чалавек, а зараз — каля 20 тысяч”.

Прыгавораная 6 верасня 2021 года да 11 гадоў пазбаўлення волі Калеснікава была спікерам і кіраўніком выбарчага штаба Бабарыка на прэзідэнцкіх выбарах 2020 года. Пасля яго затрымання далучылася да каманды Святланы Ціханоўскай і стала адной з прадстаўніц аб’яднанага штаба нараўне з Веранікай Цапкала, жонкай яшчэ аднаго прэтэндэнта на пасаду прэзідэнта Валерыя Цапкалы.

У лістападзе 2022 года Калеснікаву экстрана прааперавалі ў Гомельскай гарадской клінічнай бальніцы хуткай медыцынскай дапамогі, куды даставілі ў цяжкім стане. У палітзняволенай дыягнаставалі перытаніт (запаленне брушыны), які стаў ускладненнем прабадной язвы. Тады ж яна бачылася з бацькам — ён наведваў яе ў медчастцы. Іх наступная сустрэча адбылася толькі 12 лістапада 2024 года. Праз інфармацыйную блакаду (рэжым інкамунікада) звестак пра стан Калеснікавай не было больш за паўтара года.

У інтэрв’ю “Бі-бі-сі” 23 кастрычніка 2024 года ў Казані (РФ), дзе праходзіў саміт БРІКС, Аляксандр Лукашэнка заявіў пра гатоўнасць разгледзець прашэнне Калеснікавай аб памілаванні.

Розенберг спытаў, чаму ў яе ўжо працяглы час “няма допуску да сям’і”. “Якой сям’і? — адрэагаваў Лукашэнка. — А дзе яе сям’я, вы хоць ведаеце? Вы нават не ведаеце, што за сям’я. Папрасіў бацька яе наведаць. Калі ласка, ідзі. Ён быў. Гэта сям’я? Нехта яшчэ хоча з родных, блізкіх наведаць яе, будзе просьба — мы яе разгледзім”.

“Там, магчыма, такая сям’я, што ім можа і нецікава, як вам, наведаць Марыю Калеснікаву. Вы клапоціцеся за яе больш, чым родныя і блізкія. Таму калі нават вы звернецеся, мы вашу заяву разгледзім. Я кажу: разгледзім. “Так”, “не” — гэта будзе відаць потым”, — сказаў Лукашэнка.

Сястра Калеснікавай Таццяна Хоміч заявіла “Позірку”, што сям’я вітае гатоўнасць разгледзець заяву аб памілаванні.

На 26 студзеня 2025 года праваабарончая супольнасць прызнае палітвязнямі 1.245 чалавек. Насамрэч людзей, якія зазналі рэпрэсіі ў тым ці іншым выглядзе, значна больш.

Улады адмаўляюць наяўнасць у Беларусі палітвязняў, спасылаючыся на тое, што ў Крымінальным кодэксе няма “палітычных” артыкулаў. Разам з тым дзясяткі розных крымінальных артыкулаў выкарыстоўваюцца для пераследу з палітычных матываў; тысячы людзей, асуджаных за ўдзел у пратэстах, крытыку і праяву непрымання рэжыму Лукашэнкі, заклеймаваныя “экстрэмістамі” і “тэрарыстамі”.