Лукашэнка: Ах, штучны інтэлект. А хто гэта?

14 сакавіка, Позірк. Пры развіцці высокіх тэхналогій у Беларусі памылка заключалася ў тым, што ІТ-кампаніі працавалі з арыентацыяй на высокатэхналагічныя амерыканскія і іншыя замежныя кампаніі. З такім сцвярджэннем выступіў Аляксандр Лукашэнка 14 сакавіка ў Савеце Федэрацыі Федэральнага сходу Расіі.

“Ведаеце, у чым была наша памылка? Мы не стваралі канчатковы прадукт для вас, для нас, для сябе. У 2020 годзе мы па гэтай сістэме атрымалі добры ўдар па галаве. Я заўсёды задаваў сабе пытанне, як так магло быць? Я фактычна, дзякуючы такому валявому рашэнню, стварыў гэты парк. Сцягнулі і ў Расіі, і ў Беларусі, і ў Еўропе самых вопытных, лепшых людзей. Стварылі ўмовы. І яны тады выступілі супраць гэтай улады”, — сказаў Лукашэнка, маючы на ўвазе вядучую ролю, якую адыграла гэтая сфера падчас масавых акцый пратэсту супраць фальсіфікацыі вынікаў прэзідэнцкіх выбараў 2020 года на яго карысць.

Паводле сцвярджэння Лукашэнкі, супрацоўнікі ІТ-кампаній удзельнічалі ў пратэстах, таму што “іх мацярынскія кампаніі давалі загад гэтым групам, якія ў парку [высокіх тэхналогій] былі створаныя”.

“Ішло фінансаванне, перш за ўсё. І на вуліцы выйшлі ў першых шэрагах, у тым ліку, яны. Цяпер адумаліся, прызнаюцца, што яны былі адурманеныя. Ну, мы гэта чуем, не зусім верым, але чуем. Трымаем гэта на кантролі”, — заявіў прамоўца.

Таксама Лукашэнка выказаўся пра штучны інтэлект: “Ах, штучны інтэлект. А хто гэта? Прабачце, так па-братэрску задам пытанне. А хто ў гэтай зале добра ведае, што такое штучны інтэлект? Хто можа адрозніць штучны інтэлект ад робата, ІТ-сферы і іншага? Мала хто. Але гэта не значыць, што мы не павінны гэтым займацца. Мы павінны гэтым займацца, дакладна вызначыўшы, што такое штучны інтэлект”.

Лукашэнка заявіў, што яго кітайцы вучылі штучнаму інтэлекту ў Аб’яднаных Арабскіх Эміратах: “Я задаваў гэтым спецыялістам шмат пытанняў, у тым ліку і пытанняў, якія хвалююць нашае грамадства. <…> Ці не здарыцца так, што чалавек стане непатрэбны і іншае? Скажу вам шчыра, гэтыя пытанні, яны не маюць адказу. <…> Я кажу, можа, мы не будзем патрэбнымі ў свой час? Мы не ведаем, дык навошта мы робім гэта? <…> Гэтыя людзі <…> кіраўнікі кампаній па ўсім свеце, на многія пытанні не далі адказу”.

Прамоўца падкрэсліў, што не з’яўляецца рэтраградам і згаджаецца, што штучным інтэлектам трэба займацца.

Ён заклікаў не палохаць людзей “гэтым штучным інтэлектам, таму што больш за 90% грамадства чулі пра яго, але не разумеюць, што гэта такое”.

27 верасня 2024 года на сустрэчы са студэнтамі інжынерна-тэхнічных ВНУ Мінска Аляксандр Лукашэнка паведаміў, што пры аналізе інфармацыі і прыняцці рашэнняў не звяртаецца да дапамогі якіх-небудзь сістэм або штучнага інтэлекту.

“Я баюся, каб гэты штучны інтэлект не прывёў да таго, што мы станем яго палоннымі”, — адзначыў ён.

На думку спікера, “будзе катастрофай”, калі ў выніку развіцця тэхналогій чалавецтва “апынецца па-за справай”.

“Мяне гэта вельмі хвалюе і насцярожвае”, — сказаў Лукашэнка. У той жа час ён прызнаў, што без сучасных тэхналогій “не абысціся”.

Аднак ужо 19 снежня на сустрэчы з міністрам інвестыцый ААЭ, выканаўчым дырэктарам інвестыцыйнага фонду ADQ Махамедам Хасанам Аль-Сувейдзі Лукашэнка паабяцаў “рабіць усё для садзейнічання і развіцця” ШІ.

За апошнія гады Беларусь “страціла свой ганаровы статус ІТ-краіны”: з прычыны рэпрэсій і вайны ва Украіне буйныя кампаніі былі вымушаныя пакінуць краіну, што “прывяло да масавай эміграцыі айцішнікаў”, адзначаюць праваабаронцы.

Яны падкрэсліваюць, што “цяпер ІТ-сфера цягне ўніз эканоміку краіны”, рэжым Аляксандра Лукашэнкі “працягвае пераследаваць айцішнікаў па палітычных матывах”. Сярод іншага, прадстаўнікі галіны пераследуюцца за фінансавыя ахвяраванні ў фонды салідарнасці, за распрацоўку “экстрэмісцкіх” прыкладанняў, інтэрнэт-каментары і “салідарнасць з палітвязнямі”.

З канца 2022 года беларусаў пачалі масава выклікаць у КДБ з нагоды “данатаў у фонды салідарнасці”. Пад пагрозай турэмнага зняволення іх прымушаюць пералічваць на пазначаныя рахункі сумы, значна большыя за сумы ахвяраванняў. Сярод іншых з такім ціскам сутыкнуліся і ІТ-спецыялісты, канстатуе “Вясна”.

Акрамя гэтага, айцішнікаў рэгулярна дапытваюць пры перасячэнні мяжы ў сувязі з падазрэннямі ў здзяйсненні ахвяраванняў і ўдзеле ў акцыях пратэсту.

З 2020 года да 19 снежня мінулага года ў Беларусі па крымінальных справах асуджана не менш за 79 ІТ-спецыялістаў, 27 з іх цяпер знаходзяцца ў зняволенні.