Наўседа заклікаў краіны рэгіёна далучыцца да звароту Літвы ў Міжнародны суд ААН з нагоды міграцыйнага крызісу

20 траўня, Позірк. Краіны ўсходнееўрапейскага рэгіёна “могуць далучыцца” да пазову Літвы ў Міжнародны суд ААН у Гаазе з мэтай прыцягнення рэжыму Аляксандра Лукашэнкі да адказнасці за справакаваны ім міграцыйны крызіс, заявіў прэзідэнт балтыйскай дзяржавы Гітанас Наўседа.

Паводле яго слоў, якія перадае LRT, нелегальная міграцыя — гэта “не з’ява мінулага”. “Гэта адбываецца зноў, зноў абвастраецца, зноў стварае напружанасць ля нашай мяжы. І толькі наіўны чалавек не зразумее, што гэта робіцца наўмысна — з мэтай эскалацыі, дэстабілізацыі абстаноўкі і стварэння дадатковых праблем як для нашых краін, так і для ўсяго Еўрапейскага саюза”, — падкрэсліў Наўседа.

Пра тое, што Літва накіравала заяву ў Міжнародны суд ААН аб парушэнні Беларуссю сваіх абавязацельстваў у межах Пратакола супраць незаконнага ўвозу мігрантаў па сушы, моры і паветры ад 15 лістапада 2000 года, які дапаўняе Канвенцыю ААН супраць транснацыянальнай арганізаванай злачыннасці, стала вядома 19 траўня.

“Літва разглядае гэтыя дзеянні як наўмысную спробу беларускага рэжыму выкарыстоўваць міграцыю як сродак палітычнага ціску на Літву і Еўрапейскі саюз у адказ на іх падтрымку беларускай дэмакратыі і санкцыі за парушэнні правоў чалавека”, — падкрэсліваецца ў заяве.

Вільнюс патрабуе “поўную кампенсацыю нанесенай шкоды, уключаючы выдаткі на будаўніцтва плоту, і гарантыі таго, што дзеянні, якія супярэчаць міжнароднаму праву, не паўторацца”.

Міграцыйны крызіс на мяжы Беларусі з краінамі ЕС працягваецца з вясны 2021 года.

Гэта другі з восені мінулага года зварот Літвы ў міжнародныя суды ў сувязі з дзеяннямі беларускіх уладаў. 30 верасня 2024 года ўрад краіны перадаў у офіс пракурора Міжнароднага крымінальнага суда (МКС) у Гаазе матэрыялы аб “трансгранічных злачынствах супраць чалавечнасці, учыненых Лукашэнкам і яго паплечнікамі ў дачыненні да беларусаў”. Вільнюс патлумачыў сваё рашэнне тым, што больш не можа бяздзейнічаць.

У звароце ў МКС літоўскі ўрад адзначыў: “Існуюць дастатковыя падставы меркаваць, што з 1 траўня 2020 года і дагэтуль супраць грамадзянскага насельніцтва Беларусі па загадзе высокапастаўленых беларускіх палітычных, праваахоўных і ваенных чыноўнікаў здзяйсняюцца злачынствы супраць чалавечнасці”. Пад імі маюцца на ўвазе дэпартацыя, пераслед і “іншыя бесчалавечныя акты”.

Беларускія дэмакратычныя сілы заклікалі краіны, што ратыфікавалі Рымскі статут, падтрымаць намаганні Літвы па прыцягненні Лукашэнкі да адказнасці ў МКС шляхам далучэння да звароту.

Міжнародны суд ААН таксама, як і Міжнародны крымінальны суд, засядае ў Гаазе, але мае іншую кампетэнцыю. МКС не ўваходзіць у афіцыйныя структуры Арганізацыі Аб’яднаных Нацый, хоць можа распачынаць справы па прадстаўленні Савета бяспекі ААН.