Праваабаронцы патрабуюць правесці расследаванне для высвятлення прычыны смерці Ігара Ледніка

21 лютага, Позірк. Беларуская праваабарончая супольнасць запатрабавала ад Генеральнай пракуратуры і Следчага камітэта распачаць крымінальную справу па факце смерці 63-гадовага палітвязня Ігара Ледніка, правесці аб’ектыўнае і ўсебаковае расследаванне для ўстанаўлення прычын трагедыі і праінфармаваць грамадскасць аб яго выніках.

Акрамя таго, праваабаронцы патрабуюць праінфармаваць грамадскасць аб выніках расследавання смерцяў іншых палітвязняў — Вітольда Ашурка, Мікалая Клімовіча, Алеся Пушкіна і Вадзіма Храсько; правесці праверку па ўсіх выпадках парушэння права на ахову здароўя ў месцах пазбаўлення волі і прыняць адпаведныя меры па прыцягненні вінаватых да адказнасці для недапушчэння падобных трагічных наступстваў у будучыні; забяспечыць належную медыцынскую дапамогу ў месцах пазбаўлення волі.

Ад супрацоўнікаў пенітэнцыярных устаноў, іншых устаноў, якія ажыццяўляюць прымусовую ізаляцыю (ІЧУ, ЦІП, СІЗА і інш.), і іх кіраўніцтва праваабарончая супольнасць патрабуе выканання Канстытуцыі і міжнародных абавязацельстваў па забеспячэнні аховы жыцця і здароўя асоб, пазбаўленых волі і якія знаходзяцца ў ізаляцыі, аператыўна рэагаваць на скаргі зняволеных, звязаных са здароўем.

Праваабаронцы заклікалі суддзяў улічваць стан здароўя абвінавачаных і не пазбаўляць іх волі, калі таго патрабуюць абставіны. Пры гэтым падкрэсліваецца, што “названыя патрабаванні не адмяняюць заявы беларускай праваабарончай супольнасці аб недапушчальнасці пераследу грамадзян за ажыццяўленне сваіх грамадзянскіх і палітычных правоў, неадкладнага вызвалення і перагляду крымінальных спраў усіх палітвязняў”. “Мы заклікаем дэмакратычныя сілы Беларусі ў зносінах з замежнымі партнёрамі надаваць асаблівую ўвагу неадкладнаму вырашэнню пытання з доступам палітычных зняволеных да належнай медыцынскай дапамогі ў месцах несвабоды, а таксама вырашэнню іншых пытанняў гуманітарнага характару, звязаных са зместам палітычных зняволеных у нечалавечых умовах“, — гаворыцца ў заяве.

Адзначаецца, што пенітэнцыярная сістэма ў чарговы раз паказала “поўную непразрыстасць і закрытасць ад грамадства нават у пытаннях жыцця і смерці“.

Заяву падпісалі праваабарончы цэнтр “Вясна”, Беларускі Хельсінкскі камітэт, Respect-Protect-Fulfill, Офіс па правах людзей з інваліднасцю, “Прававая ініцыятыва”, Lawtrend, Беларускі ПЭН, Human Constanta, Беларускі дом правоў чалавека імя Барыса Звозскава, “Лекары за праўду і справядлівасць”, Фонд медыцынскай салідарнасці (BYMEDSOL).

Ігар Леднік памёр у Мінскай раённай бальніцы, куды быў планава дастаўлены з бабруйскай калоніі №2. Пра гэта стала вядома 20 лютага. Раней ён адбываў пакаранне ў магілёўскай калоніі №15.

Прычынай смерці стала спыненне сэрца.

Журналіст і грамадскі актывіст быў затрыманы 12 красавіка 2022 года. Спачатку яму прысудзілі 15 сутак адміністрацыйнага арышту, але пасля іх ён на волю не выйшаў.

6 верасня 2022 года суд Ленінскага раёна Мінска (суддзя Таццяна Шоцік) прыгаварыла Ледніка да трох гадоў пазбаўлення волі паводле арт. 367 (паклёп на прэзідэнта) у калоніі агульнага рэжыму за публікацыю ў партыйным часопісе БСДП “Пазіцыя”.

Ледавік быў інвалідам другой групы. У чэрвені 2022 года яго адвакат паведаміла, што стан здароўя палітвязня пагоршыўся, ён знаходзіўся ў санчастцы следчага ізалятара ў ляжачым становішчы. У ліпені стала вядома, што актывісту правялі аперацыю на страўнікава-кішачным тракце.

18 ліпеня 2022 года суд Барысаўскага раёна прызнаў інфармацыйную прадукцыю старонкі Ледніка ў “Фэйсбуку” “экстрэмісцкімі матэрыяламі”.

У зняволенні памерла мінімум пяць палітвязняў. У студзені 2024 года ў папраўчай калоніі № 3 (пасёлак Віцьба Віцебскага раёна) памёр 50-гадовы Вадзім Храсько, 21 траўня 2022 года ў шклоўскай калоніі № 17 (Магілёўская вобласць) — 50-гадовы актывіст і грамадскі дзеяч Вітольд Ашурак, 7 траўня 2023-га ў згаданай віцебскай калоніі — 61-гадовы блогер і актывіст Мікалай Клімовіч, 11 ліпеня 2023-га — прывезены ў лякарню з гродзенскай турмы 57-гадовы мастак Алесь Пушкін, у якога дыягнаставалі прабодную язву страўніка.