Праваабарончыя арганізацыі і культурніцкія ініцыятывы заклікалі ўлады Літвы расследаваць антыбеларускія выпады

4 студзеня, Позірк. Заклік правесці дэталёвае расследаванне антыбеларускіх выпадаў, якія адбыліся летась у Вільнюсе, утрымліваецца ў адрасаванай да уладаў Літвы заяве праваабарончых арганізацый і культурніцкіх ініцыятыў.

Падпісанты дакумента нагадалі, якія “акты вандалізму і праявы мовы варожасці, скіраваныя супраць беларускай супольнасці”, былі зафіксаваныя ў 2024 годзе.

28 ліпеня “атаку невядомых зазнала беларуская крама “Кропка”; 1 жніўня на будынку Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта “з’явіўся абразлівы надпіс у дачыненні да беларусаў”; 4 і 5 верасня “невядомыя абстралялі вокны храма, дзе праводзіць службы беларуская праваслаўная супольнасць, разбілі вокны Цэнтра беларускай супольнасці і культуры” (ЦБСК), побач з офісам беларускай валанцёрскай арганізацыі “Дапамога” пакінулі “зняважлівы надпіс у дачыненні да беларусаў”; 26 кастрычніка “невядомыя падпалілі ўваходныя дзверы” будынка ЦБСК, “пакінулі зняважлівы надпіс і зафарбавалі мясцовы мурал”; 5 лістапада “ксенафобскія надпісы з’явіліся на беларускай кавярні “Карчма 1863”.

Падкрэслена, што “двойчы атакаваны” ЦБСК з’яўляецца “некамерцыйнай арганізацыяй беларусаў Літвы, якая стварае прастору для беларускіх праектаў і ініцыятыў”. У цэнтры праводзяцца “ў тым ліку курсы беларускай і літоўскай моваў, выставы, бясплатная нефармальная адукацыя для дзяцей”.

“Мы рашуча асуджаем любыя формы нянавісці, якія могуць падрываць асновы дэмакратычнай і прававой дзяржавы, — гаворыцца ў заяве. — Выкарыстанне мовы варожасці і праявы нецярпімасці недапушчальныя ў грамадстве, што паважае правы чалавека. Такія дзеянні сеюць разлад і напружанасць у грамадстве. Непрыняцце дзяржавай аператыўных мераў расследавання і прыцягнення вінаватых да адказнасці спрыяюць парушэнню нормаў Міжнароднай канвенцыі аб ліквідацыі ўсіх формаў расавай дыскрымінацыі”.

Падпісанты дакумента заклікалі літоўскія ўлады прыцягнуць вінаватых у згаданых вышэй інцыдэнтах да адказнасці і “гарантаваць бяспеку ўсіх жыхароў Літвы, незалежна ад іх нацыянальнасці і паходжання”.

“Мы звяртаемся таксама да міжнароднай супольнасці і праваабарончых арганізацый з просьбай звярнуць увагу на гэтую сітуацыю і падтрымаць намаганні ў супрацьдзеянні дыскрымінацыі і распальванні штучнай варожасці паміж беларусамі і літоўцамі. Выказваем словы падтрымкі і салідарнасці непасрэдна пацярпелым арганізацыям. Мы заклікаем усіх да салідарнасці і супрацы ў барацьбе з праявамі нянавісці і нецярпімасці”, — адзначана ў заяве.

Дакумент падпісалі Беларускі ПЭН, ЦБСК, грамадская культурніцкая кампанія “Будзьма беларусамі”, Згуртаванне беларусаў свету “Бацькаўшчына”, Музей Вольнай Беларусі, фонды “Тутака”, “Дом творцаў”, асацыяцыя “Чабор”, праекты “Тутэйшы Тэатр”, “Священный Белавуд”, “ФШ: Беларуская фатаграфічная платформа”, праваабарончыя арганізацыі Human Constanta і “Вясна”.