З 2020 года не менш за 8.147 чалавек зазналі палітычна матываваны крымінальны пераслед — “Вясна”
4 красавіка, Позірк. У сакавіку зафіксавана 209 выпадкаў палітычна матываваных рэпрэсій, паведамляе праваабарончы цэнтр “Вясна” ў месячным аглядзе сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі.
Гаворка аб пераследах у крымінальным і адміністрацыйным парадку, а таксама аб вобшуках, затрыманнях і інш., адзначаюць праваабаронцы.
Адміністрацыйных спраў у сакавіку разгледжана 44, даныя па крымінальных справах у аглядзе не прадстаўленыя. Пры гэтым адзначаецца, што ў лютым у крымінальным парадку асуджана 156 чалавек (у тым ліку 42 жанчыны), яшчэ пяць прыгавораў вынесена ў межах спецыяльнай вытворчасці.
Скарачэнне статыстыкі рэпрэсій, падкрэсліваюць праваабаронцы, “звязана ў асноўным са спыненнем доступу да раскладу судоў — адзінай афіцыйнай крыніцы, які часткова кампенсаваў адсутнасць публічнай дэзагрэгаванай дзяржаўнай статыстыкі”.
“Галоснасць пры адпраўленні правасуддзя фактычна зведзеная да мінімуму: з лета 2024 года абмежаваны публічны доступ да базы ананімізаваных судовых рашэнняў”, з сакавіка 2025-га заблакаваны доступ да згаданага раскладу, гаворыцца ў аглядзе. “Закрыццё доступу да іх значна абмяжоўвае магчымасці маніторынгу палітычна матываванага пераследу”, — канстатуе “Вясна”.
Паводле даных цэнтра, з 2020 года мінімум 8.147 чалавек сутыкнулася з крымінальным пераследам па палітычных матывах. У дачыненні да не менш як 6.800 з іх вынесеныя прыгаворы, не менш як 33 накіравана на прымусовае лячэнне.
Колькасць палітычных зняволеных на канец месяца склала 1.208 чалавек. У сакавіку гэты статус атрымала 20 чалавек, 91 прызнаны былымі палітвязнямі (інфармацыя аб іх пераследзе была атрыманая пасля вызвалення).
64 чалавек (у тым ліку чатыры жанчыны) зазналі за гэты перыяд пераслед у месцах несвабоды паводле арт. 411 Крымінальнага кодэкса за “злоснае непадпарадкаванне адміністрацыі папраўчай установы”.
На 12 сакавіка праваабаронцам было вядома пра 219 палітвязняў, якія знаходзяцца за кратамі ў “асаблівай рызыцы”. У 78 чалавек цяжкі стан здароўя, у 8 — інваліднасць, 32 — ва ўзросце старэйшыя за 60 гадоў (многія з іх хварэюць), у 10 — ментальныя разлады.
Адзначаецца, што сярод палітвязняў 39 шматдзетных маці і бацькаў. Вядома аб 10 сем’ях, у якіх абодва бацькі знаходзяцца ў зняволенні.
За месяц улады папоўнілі спіс “экстрэмісцкіх фарміраванняў” чатырма “суб’ектамі”, паведамляецца ў аглядзе, у пералік уключаныя тры інфармацыйныя рэсурсы і даследчы праект “Цэнтр новых ідэй”. Усяго ў спісе “фарміраванняў” зараз 264 групы грамадзян, 12 унесеныя ў пералік у гэтым годзе.
За “стварэнне або ўдзел у экстрэмісцкім фарміраванні” асуджана мінімум 258 чалавек, 58 — завочна.
У пералік грамадзян, якія “маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці”, за сакавік унесена 98 чалавек.
Судамі ў сакавіку вынесена 150 рашэнняў аб прызнанні непажаданага кантэнту “экстрэмісцкімі матэрыяламі”. Як правіла, паводле звестак праваабаронцаў, гэта “пратэстныя інфармацыйныя рэсурсы, кнігі (у адным з рашэнняў — 125 кніг рэлігійнага зместу)”.
“За апошнія гады рэжым Лукашэнкі актыўна выкарыстоўвае абвінавачанні па крымінальных “тэрарыстычных” артыкулах супраць іншадумцаў, актывістаў і тых, хто падтрымлівае Украіну. Паводле гэтых артыкулаў ужо асудзілі мінімум 133 чалавекі, у тым ліку замежнікаў і пенсіянераў”, — адзначаецца ў аглядзе.