Лічбавы рубель будзе ўведзены ў абарот у другой палове 2026 года — Галоўчанка

18 красавіка, Позірк. Лічбавы рубель плануецца паўнацэнна ўвесці ў абарот у Беларусі ў другой палове 2026 года, калі ім змогуць карыстацца суб’екты гаспадарання, заявіў у праграме “Актуальнае інтэрв’ю” на тэлеканале “Беларусь 1” 17 красавіка старшыня праўлення Нацыянальнага банка Раман Галоўчанка.

Паводле яго, Нацбанк плануе, што да 2027 года ён стане даступны таксама дзяржаўным органам і фізічным асобам.

“Для дзяржавы будзе важна мець магчымасць прасачыць тое, як лічбавыя грошы праходзяць па ўсім ланцужку”, — сказаў Галоўчанка.

Таксама, лічыць кіраўнік Нацбанка, “вельмі перспектыўная тэматыка выкарыстання лічбавай валюты ў трансгранічных разліках”: “У гэтым плане мы вельмі шчыльна ўзаемадзейнічаем з Расіяй, якая ідзе па шляху стварэння свайго лічбавага рубля. Вельмі важна, каб гэтыя валюты “мелі зносіны” адна з адной, мы маглі б праводзіць трансгранічныя здзелкі”.

“Таму цяпер паралельна са стварэннем інфраструктуры беларускага лічбавага рубля ўжо ідзе работа і над сумесным планам дзеянняў па выкарыстанні гэтых інструментаў ва ўзаемных разліках”, — заявіў экс-прэм’ер.

Асноўнымі задачамі ў гэтай сферы ён назваў “вызначэнне патрабаванняў да самой платформы абарачэння беларускага лічбавага рубля, стварэнне айчыннага праграмнага забеспячэння для яго функцыянавання і неабходнай нарматыўнай базы, каб вызначыць рэгламент яго функцыянавання і адпаведнае рэгуляванне”.

Галоўчанка таксама заявіў, што доля безнаяўных плацяжоў у Беларусі складае “практычна 61 працэнт”, што “істотна больш, чым пяццю гадамі раней”.

Паводле яго, дзяржава “праводзіць мэтанакіраваную палітыку па павышэнні прывабнасці такога інструмента”, вялікую ролю ў гэтым адыгрываюць плацежныя сістэмы, паслугі і сэрвісы, якія “становяцца ўсё больш даступнымі і пачынаюць самі павышаць долю безнаяўных плацяжоў”.

“У плацяжоў з дапамогай банкаўскіх карт ёсць пэўныя недахопы: для суб’ектаў гаспадарання гэта звязана з высокай ступенню эквайрынгу, гэта значыць платы за выкарыстанне паслуг эмітэнтаў банкаўскіх карт і за міжбанкаўскія разлікі па іх”, — дадаў кіраўнік Нацбанка.

Такія ж праблемы, паводле яго слоў, узнікаюць пры разліках праз міжнародныя плацежныя сістэмы-эмітэнты Visa, Mastercard і інш.

Таму, працягнуў Галоўчанка, “вялікую папулярнасць пачынаюць набываць сістэмы плацяжоў з выкарыстаннем QR-кодаў, дзе кошт эквайрынгу складае не 1, 5%, як па банкаўскіх картах, а 0,5%”.

“Для суб’ектаў гаспадарання гэта важна яшчэ і тым, што мы, пазбягаем картачнай сістэмы, не прывязваемся да яе, а грошы паступаюць на рахунак прадаўца маментальна”, — сказаў на заканчэнне ён.

2 лютага намеснік старшыні праўлення Нацбанка Дзмітрый Калечыц заявіў, што ўстановай у 2025 годзе “будзе прадоўжана работа па “арганізацыі плацежнай сістэмы лічбавага беларускага рубля (ЦБР)”, а таксама па “падрыхтоўцы комплексных змяненняў у заканадаўства”.

Паводле яго слоў, работа будзе весціся з “прымяненнем праграмна-тэхнічнага комплексу (платформы лічбавага беларускага рубля), які функцыянуе на аснове тэхналогіі блокчэйн”.

28 ліпеня 2023 года на пасяджэнні праўлення рэгулятара Калечыц заявіў, што Нацбанк разам з банкаўскай супольнасцю краіны лічбавы беларускі рубель плануецца як “законны плацежны сродак, які выконвае ўсе функцыі грошай, эмітуецца цэнтральным банкам і мае аднолькавую каштоўнасць з наяўным і безнаяўным беларускім рублём”. Разлікі з дапамогай лічбавага рубля “плануецца адносіць да безнаяўнай формы разлікаў”.

Галоўнае адрозненне ЦБР ад крыптавалюты ў тым, што яго кошт будзе кантраляваць рэгулятар, заявіў у лютым 2024 года намеснік начальніка ўпраўлення даследаванняў Нацбанка Міхаіл Дземідзенка.

Тады ён прагназаваў, што першыя разлікі лічбавымі беларускімі рублямі можна будзе здзейсніць у пачатку 2026 года.