Лукашэнка прадаставіў кампаніі Машэнскага прэферэнцыйную зніжку для аказання паслуг “Белшыне” — BelPol
19 кастрычніка, Позірк. Прэферэнцыйную зніжку пры аказанні паслуг бабруйскаму прадпрыемству “Белшына” (Магілёўская вобласць) прадаставіў Аляксандр Лукашэнка кампаніі “Клін Энэрджы Груп Бел”, якая належыць прадпрымальніку Аляксандру Машэнскаму, вынікае з апублікаванага 19 кастрычніка расследавання аб’яднання BelPol.
У расследаванні звяртаецца ўвага на дакладную запіску Машэнскага на імя Лукашэнкі, у якой гаворыцца пра спецыфіку электразабеспячэння згаданага шыннага камбіната. “Дакумент на стол дыктатара лёг у канцы 2018 — пачатку 2019 года”, — адзначае BelPol.
У запісцы паведамляецца, што “прыкладна ў 2007–2008 гадах “Белшына” ў мэтах эканоміі электраэнергіі вырашыла пабудаваць высокатэхналагічную газатурбінную ўстаноўку для перапрацоўкі газу ў электрычнасць, пар і цяпло, якія неабходныя <…> у тым ліку для вытворчасці буйнагабарытных шын”.
“Праект быў ухвалены разнастайнымі міністэрствамі і ведамствамі. Аднак пасля па невядомых нам прычынах “Белшына” адмовілася ад рэалізацыі праекта сваімі сіламі. І ў 2012 годзе ў гульню ўвайшла фірма “Клін Энэрджы Груп Бел” з тады яшчэ ізраільскім капіталам. Ці была на той момант кампанія афіляваная з Машэнскім, гісторыя замоўчвае. Мяркуем, што не. А вось тое, што ізраільскага інвестара маглі прыдушыць і выціснуць з рынку пад Машэнскага, цалкам дапушчальна”, — падкрэсліваюць расследвальнікі.
Так ці інакш, адзначае аб’яднанне, у 2015 годзе “праект фактычна замарозілі, а пастаўляць “Белшыне” электрычнасць стала РУП “Магілёўэнерга”. Аднак неўзабаве “як прынц на белым кані з’яўляецца Машэнскі”.
З дакладной запіскі вынікае, што з асабістага адабрэння Лукашэнкі кампанія “Санта Брэмар”, якая належыць бізнесмену, “увайшла ў склад удзельнікаў” “Клін Энэрджы Груп Бел”, “выкупіўшы ў ізраільскіх інвестараў долю, якая належыць ім (90% у статутным фондзе)”. Пасля гэтага праект па аказанні паслуг “Белшыне” ў сферы энергетыкі быў адноўлены.
Пры гэтым, як паведамляецца ў дакуменце, “Клін Энэрджы Груп Бел” была “дасягнутая дамоўленасць з ААТ “Белшына” аб коштах на энэрганосьбіты (тарыф мінус 5%)”, а аб’ём інвестыцый кампаніі ў газатурбінную ўстаноўку склаў каля 8 млн долараў.
“У выніку будаўніцтва было завершана ў кароткія тэрміны і са жніўня 2018 года энергакомплекс гатовы да эксплуатацыі”, — гаворыцца ў дакладной запісцы.
“Аднак, як высветлілася, у 2017 годзе ўрадам было прынятае рашэнне аб прадастаўленні ААТ “Белшына” дзяржаўнай падтрымкі ў выглядзе зніжэння на 34,9% тарыфу на аплату электраэнергіі, атрыманай ад РУП “Магілёўэнерга”. У выніку ўмовай куплі электраэнергіі ў СТАА “Клін Энэрджы Груп Бел” ААТ “Белшына” вызначыла прадастаўленне зніжкі ў 5% не да базавага, а ўжо паніжанага індывідуальнага тарыфу. Такі падыход да вызначэння тарыфу азначае перанос на СТАА “Клін Энэрджы Груп Бел” фінансавай нагрузкі прынятага ўрадам рашэння аб падтрымцы ААТ “Белшына”, што пры ўстаноўленай для СТАА “Клін Энэрджы Груп Бел” цане на газ робіць праект неакупным”, — паскардзіўся прадпрымальнік.
Як паведамляе BelPol, пасля гэтага “пачаліся рухі і нарады на самым-самым версе, як не пакрыўдзіць беднага Машэнскага”. У выніку на ўзроўні ўрада была прынятая прапанова даць “Клін Энэрджы Груп Бел” зніжку на прыродны газ у памеры 33% (з 276 да 185 долараў за 1 тыс. куб. м).
Паводле ацэнак BelPol, такая зніжка на карысць кампаніі Машэнскага “эквівалентная 4,7 млн рублёў у гадавым вылічэнні” — або больш за 2,1 млн долараў паводле абменнага курсу ў 2018–2019 гадах.
“З панскага пляча дыктатара зніжка на газ была атрыманая”, — падкрэсліваецца ў расследаванні.
Са спасылкай на бухгалтарскія дакументы “Клін Энэрджы Груп Бел” BelPol адзначае, што прыбытак кампаніі за 2024 год склаў больш за 5,5 млн рублёў (каля 1,9 млн долараў). Пры гэтым у апублікаваных дакументах пазначана, што “падатак на прыбытак за 2024 год [кампаніі] не налічваўся”.
Таксама ў расследаванні прыводзіцца службовы ліст, адрасаваны Лукашэнку ў 2019 годзе на той час прэм’ер-міністрам Сяргеем Румасам і старшынёй Камітэта дзяржкантролю Леанідам Анфімавым. У дакуменце паведамляецца, што “электразабеспячэнне ААТ “Белшына” ад энэргетычнага комплексу СТАА “Клін Энэрджы Груп Бел” прывядзе да выпадаючых даходаў электразабеспячальных арганізацый сумай каля 7,5 млн рублёў на год”.
Акрамя таго, Румас і Анфімаў інфармавалі адрасата, што “заканадаўства не прадугледжвае ўстанаўленне індывідуальных цэн на прыродны газ для канкрэтных суб’ектаў гаспадарання”.
У сувязі з гэтым, вынікае з ліста, чыноўнікі прапанавалі Лукашэнку “наступную схему”: кампанія Машэнскага перадае ў арэнду бабруйскаму прадпрыемству згаданы энергетычны комплекс і “аказвае паслугі па яго эксплуатацыі сваім персаналам” — “Белшына” ж “з дапамогай платы за арэнду і паслугі па эксплуатацыі пакрывае выдаткі інвестару”. Зніжка на газ пры гэтым устанаўліваецца для дзяржпрадпрыемства.
“Вы разумееце абсурднасць гэтай сітуацыі? <…> Прэм’ер-міністр і кіраўнік КДК распрацоўваюць для дыктатара “схематоз” па абыходзе заканадаўства ў інтарэсах набліжанага алігарха”, — гаворыцца ў расследаванні.
Лукашэнка ўхваліў прапанову Румаса і Анфімава, адзначае BelPol. На гэта ўказвае адпаведная інфармацыя ў бухгалтарскай справаздачы “Клін Энэрджы Груп Бел”.
На думку аўтараў расследавання, “толькі ў дурнога застануцца сумневы, ці адносіцца Машэнскі да катэгорыі кашалькоў рэжыму”. “Бо гэта не што іншае, як выключныя эканамічныя прэферэнцыі, якія многія ўпарта спрабуюць не заўважаць”, — падкрэслівае BelPol.
Кампанія “Санта Брэмар” была заснаваная ў 1998 годзе брэсцкім бізнесменам Міхаілам Машэнскім. Пасля яго смерці справу працягнуў сын Аляксандр Машэнскі. Ён займае 2-е месца ў топ-100 беларускіх бізнесменаў паводле версіі выдання “Белорусы и рынок”. З 2012 года ўзначальвае Беларускую федэрацыю веславання.
Машэнскі неаднаразова сустракаўся з Аляксандрам Лукашэнкам, быў яго даверанай асобай на прэзідэнцкіх выбарах 2010 года. Удзельнічаў у “тайнай” інаўгурацыі Лукашэнкі пасля выбараў 2020 года, фальсіфікацыя якіх прывяла да доўгіх шматтысячных пратэстаў у краіне. Масавыя палітычныя рэпрэсіі, пачатыя ўладамі падчас той электаральнай кампаніі, не спыняюцца дагэтуль.
У кастрычніку 2024 года польскія СМІ паведамілі, што Машэнскі рэгулярна наведвае Варшаву, выкарыстоўваючы ў тым ліку аўтамабілі з дыпламатычнымі нумарамі (у той перыяд бізнесмен з’яўляўся ганаровым консулам Ісландыі ў Беларусі).
“Ён фінансуе розныя праекты, якія прыдумляе Аляксандр Лукашэнка, а ў чацвер збірае рэчы, садзіцца ў свой “Мэрсэдэс“ са спецыяльнымі нумарнымі знакамі — чырвонымі, консульскімі — і кіроўца вязе яго ў Варшаву на выходныя. Тут — кафэ, рэстараны, на выхадныя кудысьці на самалёце з сям’ёй. Еўрапейскае жыццё”, — гаварылася, у прыватнасці, у сюжэце тэлеканала TVN24.
Таксама паведамлялася, што ў Польшчы ў Машэнскага ёсць бізнэс-актывы.
9 ліпеня 2025 года Польшча ўвяла ў дачыненні да Машэнскага нацыянальныя санкцыі. Абмежаванні ўключаюць замарожванне грашовых сродкаў і эканамічных рэсурсаў бізнэсмэна ў краіне, забарону на выдаткоўванне яму любых сродкаў і эканамічных рэсурсаў, выключэнне з працэдур дзяржаўных закупак або конкурсаў. Таксама Машэнскі быў уключаны ў спіс замежнікаў, знаходжанне якіх на тэрыторыі Польшчы непажаданае.
Сёлета стала вядома, што прадпрымальнік выйшаў з цэнтральнай рады рэспубліканскага дзяржаўна-грамадскага аб’яднання “Прэзідэнцкі спартыўны клуб” (узначальвае сярэдні сын Лукашэнкі Дзмітрый). Верагодна, гэта адбылося на агульным сходзе цэнтральнага савета 21 траўня.
Урад даў “Санта Брэмар" гарантыю ад неспрыяльнай змены падатковага заканадаўства
3 верасня, Позірк. Два інвестыцыйныя праекты павінна рэалізаваць беларуска-нямецкае сумеснае прадпрыемства “Санта Брэмар ТАА“: да 2032 года — рэканструяваць цэх па перапрацоўцы рыбапрадукцыі, да 2035-га — узвесці вытворчы комплекс свайго прадпрыемства. Пра гэта гаворыцца ў апублікаваным 3 верасня на Нацыянальным …
