Адкрыццё мяжы з Беларуссю будзе залежаць ад выніку перагавораў па грузавіках, што там захраснулі — літоўскі парламентарый

18 лістапада, Позірк. Рашэнне пра тое, ці магчыма адкрыць мяжу з Беларуссю, будзе вызначацца перш за ўсё па выніках намечаных на 18 лістапада тэхнічных перагавораў пра вяртанне літоўскіх грузавікоў, якія захраснулі там, заявіў у эфіры радыё LRT старшыня Камітэта Сейма Літвы па нацыянальнай бяспецы і абароне Рэмігіюс Матузас.

“Але пакуль, зыходзячы з сітуацыі, якая склалася, тэндэнцыя хутчэй схіляецца да таго, што межы могуць быць адкрытыя раней за 30 лістапада”, — цытуе парламентарыя партал TV3.

Матузас дадаў, што канчатковае рашэнне можа быць прынятае на пасяджэнні ўрада 19 лістапада.

“Сёння мы ўсё больш акцэнтуем увагу на праблеме нашых перавозчыкаў, — сказаў ён. — Так, яна існуе, яна вельмі важная, але як дыпламаты мы ведаем, што гэтая праблема ўзнікла ў больш шырокім маштабе. Цэнтральная Азія, Кітай і іншыя краіны таксама незадаволеныя [закрыццём мяжы], паколькі парушаныя розныя ланцужкі паставак і рух тавараў. Таму гэта праблема значна важнейшая”.

Міністр замежных спраў Кястуціс Будрыс заявіў журналістам 17 лістапада ў Сейме, што Літве трэба падумаць пра датэрміновае адкрыццё двух пунктаў пропуску на мяжы з Беларуссю — да 30 лістапада, даты, да якой раней было прынятае рашэнне іх закрыць.

Паводле слоў чыноўніка, цяпер літоўскія службы адсочваюць, “што адбываецца ў небе і на зямлі”. “Задача ніколі не заключалася ў тым, каб дасягнуць нечага да пэўнай даты або ставіць нейкія асаблівыя мэты. Мэта — прадухіліць гібрыдныя атакі, якія здзяйсняюцца супраць нас, каб рэжым [Аляксандра Лукашэнкі] змяніў свае паводзіны”, — падкрэсліў Будрыс.

Раней галоўны дарадца прэзідэнта Літвы Дэйвідас Матулёніс заявіў у эфіры радыё LRT, што “тэхнічныя кантакты” з Мінскам па пытанні літоўскіх грузавікоў, што захраслі ў Беларусі, чакаюцца 18 лістапада.

“Гэта, па сутнасці, праблема, створаная рэжымам Лукашэнкі, — сказаў чыноўнік. — Гэтыя грузавікі ўзятыя ў закладнікі, і цяпер прапануецца весці перамовы, таму само слова “перамовы” мне таксама не падабаецца. Заўтра, хутчэй за ўсё, будуць тэхнічныя кантакты з беларускім бокам”.

“Мы маем сваё бачанне, мы яго прадставім і паглядзім, як яны адрэагуюць. І калі сапраўды ўсё будзе выглядаць дастаткова добразычліва — я паўтараю яшчэ раз — ніхто адмыслова не зацікаўлены працягваць закрыццё гэтых пагранічных прапускных пунктаў”, — дадаў Матулёніс.

Напрыканцы кастрычніка Літва сутыкнулася з неаднаразовым масавым прылётам з Беларусі паветраных шароў і метэазондаў, якія выкарыстоўваюць кантрабандысты для перакідкі цыгарэт. Рэагуючы на ​​гэта, Вільнюс некалькі разоў часова закрываў пункты пропуску, а 29 кастрычніка літоўскі ўрад вырашыў закрыць іх на больш працяглы тэрмін — да 24:00 30 лістапада (1:00 1 снежня паводле мінскага часу) з магчымасцю падаўжэння.

У адказ урад Беларусі 31 кастрычніка прыняў пастанову № 599 “Аб прымяненні спецыяльнай абмежавальнай меры”, якой забараніў зарэгістраваным у Літве грузавым аўтамабілям, цягачам, прычэпам і паўпрычэпам праязджаць праз усе пункты пропуску, за выключэннем літоўскіх.

У выніку існай сітуацыі ў Беларусі затрымалася сама меней 1,3 тыс. літоўскіх грузавікоў, якія ўлады ў Мінску распарадзіліся змясціць на стаянкі — пад платную ахову.

Вільнюс беспаспяхова паспрабаваў вярнуць транспарт шляхам кантактаў на ведамасным узроўні. Беларусь прапанавала Літве альбо скасаваць рашэнне пра закрыццё мяжы, альбо выйсці на палітыка-дыпламатычнае вырашэнне праблемы.

Так, прэс-сакратар МЗС Беларусі Руслан Варанкоў заявіў 14 лістапада, што ведамства вітае прапанову, якая паступіла ад літоўскага боку, правесці на пачатку наступнага тыдня сустрэчу на ўзроўні намеснікаў кіраўнікоў памежных службаў дзвюх краін па пытанні барацьбы з трансгранічнай злачыннасцю.

Аднак, на думку Варанкова, “такое ўзаемадзеянне не вырашае пытання адкрыцця закрытых у аднабаковым парадку літоўскім бокам пунктаў пропуску і аднаўлення праз іх руху грамадзян, транспартных сродкаў і грузаў”.

“Яшчэ раз падкрэсліваем, што з улікам комплекснага характару гэтага пытання яго вырашэнне магчымае толькі на палітыка-дыпламатычным узроўні, чаго ад нас так чакаюць грамадзяне Беларусі, Літвы ды іншых дзяржаў, уключаючы ЕС. Беларускі бок да гэтага гатовы. Але існуе і іншы, больш просты варыянт, які не прадугледжвае перамоў: літоўскі бок можа проста скасаваць сваё аднабаковае рашэнне пра закрыццё мяжы”, — заявіў прадстаўнік МЗС.