З мінулага кастрычніка Канстытуцыйны суд атрымаў больш за 50 зваротаў аб парушэнні законамі правоў грамадзян
12 сакавіка, Позірк. З мінулага кастрычніка ў Канстытуцыйны суд (КС) паступіла больш за 50 зваротаў аб праверцы канстытуцыйнасці законаў, прымененых у канкрэтнай справе, якія, на думку грамадзян, парушаюць іх правы і свабоды, вынікае з паслання КС кіраўніцтву краіны пра стан канстытуцыйнай законнасці ў Беларусі. Дакумент апублікаваны 12 сакавіка на Нацыянальным прававым інтэрнэт-партале.
Суд вядзе статыстыку з сярэдзіны мінулай восені, паколькі зварот грамадзян наўпрост у КС стаў магчымым з уступленнем у сілу закона “Аб канстытуцыйным судаводстве” 1 кастрычніка 2023 года.
У пасланні гаворыцца, што скаргі грамадзян, якія паступаюць, “вывучаюцца ў акрэсленым законам парадку”, “вызначаецца спосаб іх далейшага дазволу”. Канстытуцыйны суд сцвярджае, што многія звароты не тычацца яго кампетэнцыі, а падлягаюць разгляду ў судах агульнай юрысдыкцыі або ў іншых дзяржаўных органах.
“Упаўнаважаныя органы” з просьбай праверыць канстытуцыйнасць норм прынятых законаў або па іншых канстытуцыйных спрэчках летась у КС не звярталіся.
У ліку дакументаў, якія былі правераны на адпаведнасць Канстытуцыі, згаданыя законы “Аб недапушчэнні рэабілітацыі нацызму”, “Аб змене законаў па пытаннях супрацьдзеяння экстрэмізму”, “Аб змене законаў па пытаннях абароны суверэнітэту і канстытуцыйнага ладу”.
Суд падкрэсліў, што нормы згаданых законаў адпавядаюць Канстытуцыі і скіраваныя на “забеспячэнне рэалізацыі канстытуцыйнага прынцыпу вяршэнства права, палажэнняў Канстытуцыі аб абароне канстытуцыйнага ладу”.
У КС лічаць, што “найбольш небяспечную рэальную пагрозу” канстытуцыйнаму ладу Беларусі, яе суверэнітэту, нацыянальнай бяспецы, грамадскаму парадку, правам і свабодам грамадзян нясуць “экстрэмізм, нацызм, дзейнасць тэрарыстычных арганізацый, незаконных узброеных фарміраванняў і масавыя беспарадкі”.
На думку КС, неабходна выпрацаваць “эфектыўныя прававыя механізмы, якія забяспечваюць рэалізацыю палажэння Канстытуцыі аб ідэалогіі беларускай дзяржавы ў мэтах процідзеяння насаджэнню чужой і разбуральнай” для грамадства “сістэмы ідэй і псеўдаацэннасцей”.
“Ідэалогія беларускай дзяржавы ляжыць у аснове пабудовы беларускай мадэлі дзяржаўнага развіцця — дзяржавы для народа, вызначае стратэгію гэтага развіцця на доўгачасовы перыяд”, — гаворыцца ў дакуменце.
КС адзначае, што “на дасягненне канстытуцыйных мэт” павінны быць скіраваныя намаганні не толькі дзяржорганаў, але і грамадскіх арганізацый і грамадзян, якія “добрасумленна і свядома рэалізуюць свае канстытуцыйныя правы і выконваюць канстытуцыйныя абавязкі”.
Суд заявіў, што “рэжым канстытуцыйнай законнасці выконваецца ўсімі суб’ектамі канстытуцыйных стасункаў”.
Звяртаючы ўвагу на ўласны статус, КС адзначыў, што абнаўленне Канстытуцыі ўзмацніла яго ролю “як канстытуцыйнага арбітра ў сістэме органаў дзяржаўнай улады”, пашырыла “магчымасці канстытуцыйнага кантролю па абароне правоў і свабод грамадзян”.