Мінск 09:12

Васілю Быкаву ў беларускай літаратуры няма роўных — Навумчык

Архіўнае фота: БелаПАН

24 чэрвеня, Позірк. Васіль Быкаў “аднаўленні незалежнасці”, адыграў “абсалютна ключавую ролю — гэта аксіёма і яе не трэба даказваць”, заявіў намеснік старшыні Рады БНР Сяргей Навумчык на вечарыне, прысвечанай 100-годдзю з дня нараджэння пісьменніка 23 чэрвеня ў Варшаве.

Былы паплечнік Быкава па Беларускім народным фронце, які загадзя запісаў відэазварот да ўдзельнікаў з Прагі, назваў яго “вельмі разнастайнай і велічнай фігурай”.

“Але найперш — гэта пісьменнік, аўтар тэкстаў, роўных якім у Беларускай літаратуры не было. Ніхто з моманту, як з’явілася друкаванае беларускае слова 500 гадоў таму, <…> да такой вяршні не ўздымаўся — да вяршыні філасофскага асэнсавання”, — сказаў Навумчык.

Быкаў “вельмі моцна паўплываў на лёс сучаснікаў”, падкрэсліў ён.

“У вельмі драматычны момант нашага жыцця — у 1996 годзе, калі мы [са старшыней БНФ Зянонам Пазьняком] былі вымушаныя падацца на палітычны прытулак у Злучаных Штатах — адным з тых, з кім мы раіліся, быў Васіль Уладзіміравіч Быкаў, які адназначна сказаў: “Вы павінны рабіць так, як вы лічыце палітычна патрэбным” — і нас падтрымаў”, — заявіў палітык.

Моцную падтрымку пісьменніка, паводле яго, адчувалі дзясяткі тысяч прыхільнікаў дэмакратыі.

На думку Навумчыка, калі б Быкаў стаў дэсідэнтам яшчэ у 70-я гады і адкрыта выступіў супраць савецкіх уладаў, ён быў бы вымушаны эміграваць раней і не спрычыніўся бы да станаўлення незалежнай Беларусі.

Экс-старшыня БНФ, кіраўнік руху “Вольная Беларусь” Зянон Пазьняк, чыёй даверанай асобай на прэзідэнтскіх выбарах 1994 года быў Быкаў, лічыць таго “беларускім нацыянальным пісьменнікам еўрапейскага масштабу”, які развіваў плынь экзістэнцыялізму.

У літаратурным плане Быкаў “недасяжны”, заявіў Пазьняк.

У 80-я гады дзяяч “адкрыта ўстаў у канфрантацыю да камуністаў”, сказаў палітык. 

“Ён застанецца ў нашай гісторыі назаўсёды”, — сказаў Пазьняк.

Васіль Быкаў — беларускі празаік, драматург, публіцыст. Класік беларускай літаратуры.

Нарадзіўся 19 чэрвеня 1924 года ў вёсцы Бычкі Віцебскай вобласці.

У аснове творчасці Быкава — праўда аб Другой сусветнай вайне, апісанне яе драматычных і трагічных сітуацый, пільная ўвага да думак і пачуццяў чалавека, дэмакратызм і абвостраная чалавечнасць, філасофская насычанасць і выразнасць апавядальнай манеры.

Пісьменнік меў актыўную грамадзянскую пазіцыю, быў адным з непрымірымых апанентаў Аляксандра Лукашэнкі. Уваходзіў у аргкамітэт, а затым у сойм Беларускага народнага фронта, быў прэзідэнтам Згуртавання беларусаў свету “Бацькаўшчына”, прэзідэнтам Беларускага ПЭН-цэнтра.

З 1998 года жыў у эміграцыі. Вярнуўся на радзіму незадоўга да смерці.

Памёр 22 чэрвеня 2003 года ад анкалагічный хваробы. Пахаваны на Усходніх могілках у Мінску. Падчас пахавання труна была накрытая бел-чырвона-белым сцягам, развітацца з класікам прыйшлі дзясяткі тысяч людзей.

Юбілей Быкава беларускія ўлады амаль праігнаравалі.

Лішні чалавек. Чаму Васілю Быкаву няма месца ў сённяшняй Беларусі

Вялікага пісьменніка не ацэняць на радзіме па-сапраўднаму, пакуль ва ўладзе застаецца прыхільнік яго "вершаў". 100 гадоў таму ў вёсцы Бычкі Ушацкага раёна нарадзіўся Васіль Быкаў. Літаратурны геній і чалавек незвычайнага лёсу. У СССР ён быў класікам і народным пісьменнікам, на …

Мілінкевіч: Васіль Быкаў пачаў дарогу да праўды ў самыя змрочныя часы

Асоба Васіля Быкава, як і яго творчасць, мала каму незнаёмая. Пісьменнік, які адразу абраў быць паслядоўна беларускім, стаў маральным і вартасным арыентырам для соцень тысяч людзей, якія верылі, што на зломе тысячагоддзяў, пасля знікнення савецкай імперыі Беларусь можа вярнуцца да …
Падзяліцца: