“Грамадзянін, які бачыць, што палітычнае адзенне яго краіны знасілася, але ў той жа час маўчыць, не агітуе за стварэнне новага адзення, не з’яўляецца верным радзіме грамадзянінам, ён — здраднік”. З гэтага радка з рамана Марка Твэна “Янкі з Канэктыкута пры двары караля Артура” вызвалены напярэдадні пасля пяці гадоў зняволення відэаблогер Сяргей Ціханоўскі — муж дэмакратычнага лідара Святланы Ціханоўскай — 22 чэрвеня ў Вільнюсе распачаў знаёміць журналістаў са сваім бачаннем таго, што цяпер адбываецца ў Беларусі.
“У юстыцыі маленькая дзірка ў ілбе”
Паводле яго слоў, прадстаўнікі рэжыму Аляксандра Лукашэнкі называюць усіх, хто ім супрацьстаіць, здраднікамі. Ён жа лічыць здраднікамі ўсіх, “хто не супраціўляецца”.
“Беларусь сёння — гэта царства самай бессаромнай хлусні, — перакананы Ціханоўскі. — Пастаяннае злоўжыванне надзеяй, поўная пагарда да права. Людзі там часта прымаюць ілюзію за рэальнасць, грэбуючы тым, што на самай справе з’яўляецца важным. Сістэма ўладкованая так, што кожны, хто не спрабуе пра што-небудзь даведацца, будзе спакойна жыць у шчаслівым няведанні, а таму, хто аддаў сілы і час, будзе вельмі цяжка дабрацца да ісціны”.
“У Беларусі цяпер улада — без права, правасуддзе — без справядлівасці, парадак — без раўнавагі, бляск — без святла (Святла(на), дарэчы, у Вільнюсе цяпер). Юстыцыя ў Беларусі не памерла, у яе проста маленькая дзірка ў ілбе. Часта несправядлівы той, хто не робіць нешта, а не той, хто нешта робіць. Самыя жорсткія злачынствы ў гісторыі адбываюцца не праз нянавісць ці прагнасць, а праз абыякавасць ці невуцтва”, — дадаў Ціханоўскі.
Беларусы, паводле яго слоў, “павінны змагацца супраць лукашызму”, у адваротным выпадку прадстаўнікі гэтага рэжыму “спустошаць краіну, створаць край, пазбаўлены справядлівасці і спагады, зямлю, якая матэрыяльна і духоўна збанкрутавала”.
Суайчыннікам, лічыць ён, трэба “нарэшце разабрацца” ў тым, што адбываецца ў іх краіне. Пачаць ён прапанаваў з яго уласнай справы.
Ціханоўскі: Лідарам апазіцыі з'яўляецца Святлана Ціханоўская (дапоўнена)
22 чэрвеня, Позірк. "Лідарам апазіцыі з'яўляецца Святлана Ціханоўская, мая жонка, і я тут не збіраюся ні на што прэтэндаваць“, — заявіў адпушчаны на волю і вывезены амерыканскімі дыпламатамі ў Літву палітвязень Сяргей Ціханоўскі на прэс-канферэнцыі ў Вільнюсе 22 чэрвеня. "Ці …
“Не думаў, што траплю ў турму да выбараў”
“Мяне падчас збору подпісаў за кандыдата ў прэзідэнты — маю жонку Святлану Ціханоўскую — проста схапілі ў Гродне 29 траўня 2020 года і змясцілі ў турму, судзілі закрытым судом, потым ні з таго ні з гэтага ўчора выкінулі ў замежжы, — сцісла нагадаў відэаблогер падзеі папярэдніх пяці гадоў. — Галоўны прынцып правасуддзя — галоснасць. Судзіць закрытым судом, каб ніхто не ведаў, у чым мяне абвінавачваюць, якія маюцца доказы маёй вінаватасці, якія маюцца аргументы абароны, — гэтага ўсяго не было. Я цяпер маю вялікую колькасць фактаў, дакументаў, доказаў. Я ўсё гэта хачу паказаць падрабязна, дэталёва ў сваіх стрымах”.
На пытанне, чаму, на яго думку, ён стаў ці не асабістым ворагам Лукашэнкі, Ціханоўскі адказаў: “Смелы я, напэўна, быў”.
“Вядома, я не думаў, што траплю ў турму да выбараў, — прызнаўся экс-палітвязень. — Я нечаму думаў, што кандыдатаў саджаюць пасля, думаў, яшчэ паспею пасланні, яшчэ нешта запісаць. Я думаў, калі нічога не атрымаецца, то могуць пасадзіць гады на тры-чатыры, былі такія думкі, прычым па якіх-небудзь эканамічных злачынствах — я прадпрымальнік”.
“Атрымалася так, як атрымалася. Лічу, што мне пашанцавала, што я праз пяць гадоў з хвастом выйшаў, а не праз дваццаць. Я б дваццаць не прасядзеў, я б ужо там памёр, сур’ёзна, не вытрымаў бы столькі проста праз здароўе”, — прызнаўся ён.
У сакавіку 2023 года сям’я Ціханоўскага перастала атрымліваць ад яго якія-небудзь весткі. Да нядаўняга часу жонка і дзеці нават не былі ўпэўненыя, ці жывы ён. Вось як гэта выглядала з яго боку: “Я пяць з лішнім гадоў знаходзіўся адзін у адзіночнай камеры, увесь час. Часам у такой маленькай, часам — метраў на 18, але адзін абсалютна. Мне не давалі крыху менш за апошнія тры гады нават ліста ніякага, мае лісты, скаргі — нічога не адпраўлялі. Маю вельмі мала інфармацыі, мне цяпер трэба шмат чаго даведацца. <…> Вакуум абсалютны быў”.
“А я яму руку не даю”
10 кастрычніка 2020 года ў следчым ізалятары адбылася сустрэча Лукашэнкі з тузінам затрыманых з палітычных матываў. Ціханоўскі быў у іх ліку. Экс-палітвязень падзяліўся ўспамінамі пра той дзень.
“Пачалося з чаго — ён заходзіць і пачынае паціскаць рукі, — адзначыў відэаблогер. — Тры камеры на сценах вісяць, з усіх пазіцый здымаюць, <…> яго аператар яшчэ. Усіх узяў нахрапам, да мяне падыходзіць — а я яму руку не даю. Кажа, маўляў, чаго ты не даеш руку. Я яму не даю, бо ён нікчэма, а кажу: “Дык каранавірус жа”. <…> Каб вы зразумелі, што ён за чалавек, ён кажа: “Дык я ж ужо перахварэў”. Уяўляеце, нікчэма гэты думае толькі пра сябе”.
За сталом у маленькім пакоі дванаццаць нявольнікаў. “І на чале — трынаццаты, ён, сядзіць. І дванаццаць, як вучні, вы зразумелі, пра што я кажу (алюзія на таемную вячэру Ісуса з вучнямі. — “Позірк”.). — Злева — найбліжэйшыя, якія ўжо здрадзілі, ужо заўтра выходзяць — [Юрый] Васкрасенскі і з PandaDoc хлопец (дырэктар мінскага офіса Дзмітрый Рабцэвіч. — “Позірк”.) Ім ужо падпісалі паперы [на вызваленне], ківаюць яму: “Алякса-а-андр Рыгоравіч” праз слова”, — узгадаў Ціханоўскі.
“Ён, Аляксандр Рыгоравіч, каб вы разумелі, жыве выключна паводле Макіявелі. <…> Ён усю гутарку Бабарыку (адзін з удзельнікаў той сустрэчы, экс-прэтэндэнт на пасаду прэзідэнта Віктар Бабарыка; дагэтуль за кратамі. — “Позірк”.) кажа: “Ціханоўскі — гэта будучы прэзідэнт, яна (Святлана Ціханоўская. — “Позірк”.) яму потым перадасць уладу”, каб настроіць Бабарыку [супраць Ціханоўскіх]”, — ахарактарызаваў блогер паводзіны кіраўніка.
У асноўным, паводле слоў Сяргея Ціханоўскага, Лукашэнка “казаў нейкую лухту — пра УНС, рэформы Канстытуцыі”, словам, пра тое, што затрыманым у пакоі “ўвогуле не трэба было”.
Паводле слоў Ціханоўскага, ён тройчы пытаўся ў Лукашэнкі, навошта яму “падкінулі грошы” — тыя самыя нібыта знойдзеныя за канапай на лецішчы 900 тыс. долараў. На гэта, згодна з успамінамі экс-палітвязня, палітык двойчы адказаў, што нічога сам “не падкідваў”, а на трэці заявіў: “А як вы хацелі? Палітыка — гэта брудная справа. Вы павінны быць гатовыя, што вам падкінуць грошы, схопяць, пасадзяць у турму”.
“Віктар Дзмітрыевіч [Бабарыка] сказаў: “А мы думалі, можна з чыстымі рукамі”. Я кажу: “Так”. А гэты (Лукашэнка. — “Позірк”.) кажа: “Не!”. А ў Беларусі ж палітыка — гэта толькі ён. І ён такое прызнанне дае: палітыка — гэта брудная справа. Пакуль ён там — там сапраўды такая палітыка. Ён прызнаў гэта, 17 чалавек знаходзілася (з улікам малодшага сына Лукашэнкі Мікалая, прэс-сакратара Наталлі Эйсмант і яшчэ некалькіх. — “Позірк”.). Я пасля гэтай фразы кажу: “Коля, глядзі, што твой тата творыць, прызнаецца”. А ён (Лукашэнка. — “Позірк”.) Колю: “Я табе потым уключу, як ён пра цябе казаў”, а мне кажа: “Ты на мяне абзываўся”. Пакрыўдзіўся, такі чалавек”, — узгадаў Ціханоўскі.
Пасля прапаганда абвінаваціла відэаблогера, які, будучы ў зняволенні, ніяк не мог на гэта адказаць, у тым, што ён тады нібыта пагражаў Мікалаю. Ціханоўскі патлумачыў цяпер: “Адну фразу выразаюць з маёй гутаркі з адвакатам у СІЗА КДБ — пра Колю, другую выразаюць з гэтай сустрэчы, іх склейваюць так, быццам я пагражаю Колю. Я Колю, наадварот, там гаварыў (17 сведак!): “Я цябе ніколі не ведаў, з табой ніколі ў жыцці не меў зносін, ніякіх відэа не запісваў”. Як я мог яму пагражаць?”
У цэлым, на думку экс-палітвязня, Лукашэнка тады сабраў зняволеных “проста, каб спусціць пару”.
Ціханоўская: Працуем над вызваленнем новай групы людзей (дапоўнена)
22 чэрвеня, Позірк. За вызваленне 14 палітвязняў, у тым ліку Сяргея Ціханоўскага, Аляксандр Лукашэнка атрымаў сустрэчу са спецпрадстаўніком прэзідэнта ЗША Дональда Трампа ў пытаннях Украіны Кітам Келагам. Такое меркаванне выказала Святлана Ціханоўская на прэс-канферэнцыі ў Вільнюсе 22 чэрвеня. “Мы працуем …
“Прадынаміў Пратасевіча па ўсіх пытаннях”
Летась улетку Ціханоўскі стаў заўважаць, што адбываюцца нетыповыя працэсы. Паводле яго слоў, у жніўні 2024 года да палітвязняў стаў прыязджаць прадстаўнік пракуратуры.
“Да нас у турму прыязджалі, усіх выцягвалі, у каго вось гэтыя жоўтыя біркі “экстрэмісцкія”, мяне ў тым ліку, — сказаў ён. — З усімі хвілін 10–15 [гутарыў], са мной гэты памочнік пракурора… тры гадзіны ён мяне ўгаворваў: “Напішы на памілаванне, цябе выпусцяць, гэта пытанне ўжо вырашанае”. Я яму патлумачыў, з якой прычыны я не магу напісаць — бо я не здзяйсняў злачынстваў, у якіх мяне абвінавацілі, самае галоўнае.
“Калі б я здзяйсняў (кажу: “Вы мяне ёлупнем лічыце?”), я б на судзе прызнаў і атрымаў бы не дваццаць гадоў, а атрымаў бы шэсць, дзевяць або выйшаў бы на волю, як [Раман] Пратасевіч (некалі апазіцыйны блогер, затрыманы пасля прымусовай пасадкі ў Мінску самалёта заходняй авіякампаніі, асуджаны, але пасля памілаваны; цяпер, як відаць, улады выкарыстоўваюць яго ў сваіх мэтах. — “Позірк”.)”, — адзначыў Ціханоўскі.
“Значыць, у жніўні прыязджаў гэты памочнік пракурора, — працягнуў ён. — Я адразу зразумеў, што ідзе працэс. Гэты працэс пачаўся пры адміністрацыі [папярэдняга прэзідэнта ЗША Джо] Байдэна яшчэ, амерыканскія дыпламаты пачалі нейкім чынам узаемадзейнічаць наконт вызвалення палітвязняў. Потым, я ўжо гляджу навіны, пачынаюць — да [Марыі] Калеснікавай бацькоў пусцілі, <…> некага пачалі выпускаць — па 30, 40, 50 чалавек”.
14 студзеня да Ціханоўскага прыехаў Пратасевіч. Пра сустрэчу з ім на той момант палітвязень загадзя не ведаў, але стаў здагадвацца, калі яго адмылі і пераапранулі — у адзенне без “экстрэмісцкай біркі”.
“Заходзіць Пратасевіч. Я яго твар бачыў па публікацыях у беларускіх газетах. І пачынае: “Мы ездзім, ужо зараз будуць усіх выпускаць, напішы на памілаванне”, — падзяліўся блогер дэталямі той гутаркі. — Я яму патлумачыў [чаму не згодзен], <…> кажу: “Ты — палітычная шпана”. Яго, Пратасевіча, рэальна шкада, яго запалохалі. Ён малады хлопец, не асуджайце яго”.
“Кажа: “Добра, напішы тады, што ты не супраць, каб цябе проста аддалі за мяжу”. Кшталту абмен — Украіна, Амерыка мяняюць палонных: “Заадно цябе туды ўключаць”. Я кажу: “Я табе нічога пісаць не буду, бо калі я зараз нешта буду пісаць, вы пакажаце пасля нібыта Ціханоўскі на памілаванне напісаў. Я вам не веру аніводнаму, не буду нічога пісаць”, — сказаў экс-палітвязень.
Ціханоўскі таксама адмовіўся фатаграфавацца, каб гэта пасля не выставілі так, быццам з ім “ужо нейкія размовы, перамовы”.
“Я кажу: “Калі ты што-небудзь выкладзеш, я цябе асабіста потым знайду і пакараю”, — узгадаў ён. — Увогуле, я яго неяк пераканаў, ён спалохаўся. Ён мне проста перад гэтым распавёў, што ён ездзіў да [прадстаўніцы штаба Бабарыкі, паплечніцы Святланы Ціханоўскай Марыі] Калеснікавай прыкладна з такім жа спічам, яна на яго накінулася і збіла — гэта ён мне сам сказаў. Потым ён ездзіў да Бабарыкі. Бабарыка нешта там напісаў, родным перадаў”.
“Ён мне на тэлефоне паказаў відэа, фоткі. Сказаў, што ездзіць — яшчэ 20, 40 палітвязняў. Маецца нейкі спіс, у якім Калеснікава, Бабарыка, я, яшчэ нейкія больш вядомыя палітвязні, ён па іх асабіста ездзіць. А па ўсіх астатніх працуюць хлопцы іншыя. Я прадынаміў Пратасевіча па ўсіх пытаннях, дзве гадзіны гутарка цягнулася”, — сказаў блогер.
Пасля неплённай для ўладаў сустрэчы з Пратасевічам Ціханоўскага чакала непрыемная размова з двума людзьмі, якіх ён палічыў супрацоўнікамі КДБ. За яго адмоўную пазіцыю тыя сталі пагражаць, патрабавалі падпісаць паперы.
“А я скардзіўся на здароўе, у тым ліку Пратасевічу казаў, што такія і такія праблемы, <…> пераканаў, што ледзь не паміраю. Вядома, стан цяжкі, але “чуткі пра маю смерць крыху перабольшаныя”. Але пераканаў іх, што вельмі страшная сітуацыя, — распавёў пра сваю хітрасць экс-палітвязень. — Кажу: забівайце, але не напішу на памілаванне. Яны кажуць: “Напішы тады проста на паперцы без усялякіх заяў каму, што, маўляў, я такі, не супраць, каб мяне адправілі за мяжу”. Кажуць: “Такую напішы, гэта нікуды не пойдзе, гэта ў асабістую справу. <…> Ты выйдзеш хутка — можа, некалькі тыдняў, можа, некалькі месяцаў, вось такая паперка — усё, ты выходзіш”. Я падумаў, мяне ці будуць далей гнабіць, ці незразумела што зробяць, напісаў”.
“Проста ідыёты — падумалі, што я сюды прыеду і разлад нейкі распачну”
Меркаваных камітэтчыкаў, паводле слоў Ціханоўскага, таксама цікавіла, чым ён будзе займацца пасля вызвалення. Сталі сцвярджаць, што на волі жонка возьме яго ў абарот, “вазіць там”, ладзіць сустрэчы з журналістамі, што яе офіс “незразумела чым займаецца, крадуць”: “Такія распавядалі рэчы, проста кашмар. І пра яе, і пра офіс, і што там дзярбаняць — нейкую бздуру вярзлі”.
“Больш сумленнага і шчырага чалавека, чым Святлана, я ў жыцці не сустракаў. Я яе мезенца не варты, я сур’ёзна кажу, — заступіўся за жонку перад прэсай муж дэмлідара, а затым вярнуўся да ўспамінаў пра студзеньскія падзеі.
Ціханоўскі, паводле яго слоў, зрабіў выгляд, што паверыў у байкі суразмоўцаў. Сказаў ім, што на волі марыць пра “сабачку, курачак, хатнюю гаспадарку”, не жадае “ніякай палітыкі”, а пра “жахі” у табары дэмсіл “чуў і бачыў у газетах” і нікому там руку не падасць.
“А гэтыя хлопцы — настолькі ў іх нізкі ўзровень, нулявы IQ, проста ідыёты — падумалі, што я сюды прыеду і разлад нейкі распачну. Яны нечаму ў гэта паверылі — першае, у здароўе, другое — у тое, што я тут зараз усё развалю. Я наогул не збіраюся ў гэта ўмешвацца”.
Пасля тых сустрэч наступіла цішыня — рэжым Лукашэнкі перастаў выпускаць палітвязняў. “А потым у траўні зноў пачалося, я думаю, адчуваю — у чэрвені, напэўна [адпусцяць]. Мне даюць узмоцненае харчаванне. Мяне апошні месяц адкормлівалі — масла, тварог, сок, малако, узмоцненае мяса, тлушчы, двайную порцыю пайкі”, — сказаў чалавек, які ў няволі схуднеў да 79 кг.
У апошні, 30-ы, дзень гэтай “дыеты”, за Ціханоўскім прыйшлі. Яму загадалі збіраць рэчы, нацягнулі на галаву мех і павезлі — спачатку ў Мінск, затым — на мяжу з Літвой, разам з групай іншых палітвязняў і амерыканцамі.
“Заходзіць амерыканскі дыпламат, пачынае казаць: “Хлопцы і дзяўчаты, усё, вы ўжо пад абаронай дыпламатыі, усё будзе добра”, — узгадаў блогер нядаўнія падзеі. — Мы прыязджаем на мяжу, там літоўцы — малайцы — дапамаглі з дакументамі, візы паставілі (дзякую літоўскаму боку, што дазволілі нам уехаць на тэрыторыю краіны). І ўсё. Я не веру дагэтуль”.
Ціханоўскі папрасіў Трампа дапамагчы вызваліць усіх палітвязняў у Беларусі (дапоўнена)
22 чэрвеня, Позірк. Дапамагчы вызваліць усіх палітвязняў у Беларусі папрасіў прэзідэнта ЗША Дональда Трампа Сяргей Ціханоўскі на прэс-канферэнцыі ў Вільнюсе 22 чэрвеня. Муж беларускага дэмакратычнага лідара Святланы Ціханоўскай, які правёў у няволі больш за пяць гадоў, падзякаваў усім, хто "набліжаў …
Непалітычныя “экстрэмісты”
Не хаваючы слёз, Ціханоўскі распавёў пра катэгорыю зняволеных, якія церпяць за “палітыку”, але пра іх ніхто не кажа, пра іх нават не ведаюць.
“У вас там налічваецца 1.100 прыкладна палітвязняў, але яшчэ маецца адна катэгорыя, пра якую вы не ведаеце зусім, — сказаў ён. — Маюцца проста зняволеныя паводле іншых артыкулаў, якія селі, напрыклад, <…> паводле 328-га (артыкул КК “Незаконны абарот наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх прэкурсораў і аналагаў”. — “Позірк”.). У іх прафулік “экстрэмісцкі”. Гэта людзі, якія мне дапамагалі, напрыклад, — яны робяцца там “экстрэмістамі”. Трэба ім таксама памагчы, гэтых людзей таксама трэба выцягваць. Яны ёсць, такія людзі, іх таксама шмат, але пра іх ніхто не ведае”.
“У мяне быў у турме (не ведаю, што цяпер з ім будзе) Гуціч Дзмітрый, ён паводле 328-га сядзіць. Ён недзе там словам падтрымае, стрыжань мне перадаваў… І потым яму даюць гэты прафулік “экстрэмісцкі”, <…> ён ужо дройчы ў турме [быў пасля калоніі] праз гэты прафулік. Гэта таксама наш чалавек, яго трэба ратаваць. Колькі іх там? А там шмат нам дапамагаюць. <…> Там людзі паводле нейкіх іншых артыкулаў сядзяць, <…> разумеюць, што мы маем рацыю, што мы ні за што сядзім, пачынаюць нам дапамагаць — некаму гарбату даюць, некаму яшчэ нешта. Гэта вельмi важна. Гэтых людзей — у вас іх у спісах няма, у праваабаронцаў, а яны ёсць. Абавязкова трэба гэтых людзей таксама цягнуць”, — заклікаў блогер.
Пра пуцінскі рэжым, абвінавачванні ў прарасійскасці і Крым
На прэс-канферэнцыі не абышлося без пытанняў пра мінулае блогера і яго геапалітычныя перавагі.
На просьбу ацаніць, ці можа радзіма стаць свабоднай краінай з улікам фактару яе ўсходняй суседкі, Ціханоўскі адказаў: “Цалкам згодны з тым, што вызваленне Беларусі не можа пачацца, пакуль не абрынецца пуцінскі рэжым”. “Калі б не Пуцін, то мы б цяпер тут не сядзелі, усё б вырашылася ў 2020, 2021 годзе, я ў гэтым абсалютна ўпэўнены”, — падкрэсліў ён.
На абвінавачванні ў прарасійскасці, што гучаць час ад часу, Ціханоўскі заявіў: “Я ніколі не быў прарасійскім палітыкам, заўсёды быў беларусам, беларускім палітыкам”.
“Там гэты “адсахіст” (так блогер называе Лукашэнку, які некалі заяўляў, што з’яўляецца чалавекам “ад сахі”. — “Позірк”.) некалі крычаў, што я маю нейкі пашпарт расійскі, — адзначыў экс-палітвязень. — Ніколі я не меў расійскага пашпарта, ніколі не звяртаўся за ім. Я меў бізнес — узначальваў прадакшн-студыю. Офісы былі: два — у Беларусі (у Мінску і Гомелі), адзін — у Маскве і адзін — у Кіеве. І яшчэ я меў некалі кампанію ў Літве (я асабліва не займаўся ніякай дзейнасцю, толькі паспеў яе набыць некалі і ўсё)”.
“Калі я ездзіў на машынах на расійскіх нумарах — такое было, гэта машыны, зарэгістраваныя на маю расійскую кампанію. Машыны ў Расіі былі таннейшыя, куплялі на кампанію, каб не плаціць падаткі, я на іх ездзіў. І Святлана ездзіла, якія праблемы. Ніколі я не выступаў як нейкі прарасійскі, гэта фэйкі, якія яны там распавядаюць”, — дадаў ён.
Ціханоўскі зноў паўтарыў, што “агульным ворагам” з’яўляецца “пуцінская ўлада”. “Пакуль яна не абрынецца там, ніякай перамогі ў Беларусі быць не можа. Пуцін на чорнае сказаў, што гэта белае, таму што яму гэта было выгадна ў 2020 годзе. Вось яго кандыдат (Лукашэнка. — “Позірк”.), ён ведае, як з ім працаваць, яму ніхто не патрэбны, лепш, чым з гэтым таварышам, нічога не будзе”, — перакананы спікер.
Даўнюю паездку ў Крым, якая адбылася ўжо пасля анэксіі паўвострава Расіяй, Ціханоўскі патлумачыў так: у той час ён працаваў у Маскве, у палітыку і блогерства пагружаны не быў, як праваслаўны хрысціянін ездзіў выключна з паломніцкімі мэтамі.
“Я [тады] не ставіўся [да Крыма з пазіцыі] — наш, ваш, яшчэ нешта, наогул пра гэта не думаў. <…> Я ніколі не задумваўся пра тое, што неяк гэта можа быць успрынята”, — сказаў ён і абазначыў сваю цяперашнюю пазіцыю: “Крым — гэта тэрыторыя Украіны. Тыя прэтэнзіі, якія Расія зараз выстаўляе наконт розных украінскіх тэрыторый, я гэта абсалютна не падтрымліваю. Я абсалютна падтрымліваю Украіну”.
“Прэзідэнт [Украіны Уладзімір] Зяленскі, яму выпаў такі цяжкі [лёс]. Тое, што я перажыў, — гэта лухта ў параўнанні з тым, што прэзідэнт Зяленскі перажывае кожны дзень усе гэтыя гады. Ніколі не асуджайце яго, калі недзе нешта там вам здаецца, што ён нешта няправільна робіць. Аніводнаму прэзідэнту, хто зараз жыве, такога цяжару не выпала. Я яго падтрымліваю абсалютна, бязмежна і непадзельна. Гэта для мяне герой — прэзідэнт Зяленскі”, — заявіў экс-палітвязень.
Напрыканцы прэс-канферэнцыі Ціханоўскі падзякаваў усім, хто быў з ім у 2019 і 2020 гадах. “Я спадзяюся, яны не згаслі. Я разумею, што цяжка, але, хлопцы і дзяўчаты, не гэтак жа, як мне, напрыклад, вам было цяжка. Я перажыў і я ні разу не сумняваўся, ні шкадаваў і цяпер не шкадую ні пра што. <…> Мне будзе патрэбная ваша дапамога, калі вы хочаце сапраўды будаваць краіну для жыцця. Будзем разам будаваць!” — падсумаваў экс-палітвязень.
