Еўрапейскі савет выказаў салідарнасць з Польшчай па пытанні надання права на прытулак
18 кастрычніка, Позірк. “Нельга дапусціць, каб Расія і Беларусь або любая іншая краіна злоўжывалі нашымі каштоўнасцямі, у тым ліку правам на прытулак, і падрывалі нашы дэмакратыі. Еўрапейскі савет выказвае сваю салідарнасць з Польшчай і дзяржавамі-членамі, якія сутыкнуліся з гэтымі праблемамі”. Такія фармулёўкі ўтрымліваюцца ў выніковым дакуменце саміту Еўрапейскага савета, ухваленым лідарамі ЕС 18 кастрычніка ў Брусэлі.
“Выключныя сітуацыі патрабуюць адпаведных мер. Еўрапейскі савет нагадвае пра сваю рашучасць забяспечыць эфектыўны кантроль знешніх межаў саюза ўсімі даступнымі сродкамі, у тым ліку пры падтрымцы Еўрапейскага саюза, у адпаведнасці з нормамі ЕС і міжнароднага права. Ён пацвярджае сваю прыхільнасць супрацьдзеянню выкарыстанню мігрантаў у палітычных мэтах”, — адзначаецца ў дакуменце.
Саміт ЕС праходзіць 17-18 кастрычніка. Адным з пытанняў яго парадку дня з’яўляецца міграцыя. У рамках яго разгляду еўрапейскія лідары абмеркавалі ў тым ліку ўзмацненне кантролю знешніх межаў ЕС, меры па барацьбе з інструменталізацыяй (выкарыстаннем у чужых мэтах) мігрантаў, гандлем людзьмі і кантрабандай.
Перад пачаткам саміту прэм’ер-міністр Польшчы, былы прэзідэнт Еўрапейскага савета (2014-2019) Дональд Туск заявіў журналістам, што ў Брусэлі “няма ніякіх праблем” з прызнаннем права яго краіны прыпыняць прыём заяў аб наданні прытулку.
Паводле слоў кіраўніка польскага ўрада, усе разумеюць спецыфіку сітуацыі, калі кантрабандай людзей займаюцца варожыя рэжымы, як у выпадку з Расіяй і Беларуссю. “Так што гэта зусім іншая праблема. Паміж намі ўсё аказалася прасцей, чым я чакаў”, — заявіў Туск.
15 кастрычніка кіраўнік кабінета паведаміў, што ў Польшчы прынятая комплексная міграцыйная стратэгія “Вярніце сабе кантроль. Забяспечыць бяспеку”. Раней ён заяўляў, што гэтая стратэгія прадугледжвае “часовае тэрытарыяльнае прыпыненне права на прытулак”.
16 кастрычніка ў інтэрв’ю Gazeta Wyborcza Туск выказаў меркаванне, што права на прытулак павінна прадастаўляцца толькі тым людзям, якія “сапраўды церпяць пераслед у сваёй краіне і вяртанне туды пагражае іх жыццю”.
Журналіст пры гэтым прывёў сведчанне сваёй “сяброўкі з Беларусі”, якая падала прашэнне аб атрыманні ў Польшчы міжнароднай абароны — і цяпер, у святле заяў прэм’ера аб узмацненні жорсткасці міграцыйнай палітыкі, асцерагаецца дэпартацыі.
“Калі яна падала заяву аб наданні прытулку, яно будзе разгледжанае”, — адказаў прэм’ер-міністр.
У той жа дзень, рэагуючы на крытыку з боку прэзідэнта Польшчы Анджэя Дуды, Туск падкрэсліў, што “не было ніводнага выпадку, каб беларускі апазіцыянер спрабаваў нелегальна перасекчы польска-беларускую мяжу ў складзе груп, арганізаваных Лукашэнкам”.
“Сітуацыя на мяжы такая, што арганізаваныя групы, часам падрыхтаваныя беларускімі службамі, за кошт расійскіх і беларускіх грошай і сродкаў кантрабандыстаў дастаўляюцца самалётамі ў Маскву і Мінск. Там стаяць аўтобусы, гэтых людзей прывозяць да мяжы, часам рыхтуюць месяцамі, каб яны нелегальна яе перасеклі і правакавалі канфлікты на нашай мяжы”, — патлумачыў прэм’ер-міністр.
Пастановы ўрада накіраваныя не толькі на абарону мяжы з Беларуссю, але і на прадухіленне гібелі людзей, як мігрантаў, так і польскіх жаўнераў і памежнікаў, сцвярджае ён.
14 кастрычніка прэс-сакратар Еўракамісіі Аніта Хіпер падкрэсліла, што Еўрасаюзу “важна і неабходна абараняць свае вонкавыя межы”, аднак дзяржавы — члены ЕС маюць міжнародныя абавязанні, у тым ліку доступ да працэдуры надання прытулку.
Паводле яе слоў, пытанні аховы межаў і абавязкі прадастаўляць прытулак замежнікам “не з’яўляюцца ўзаемавыключальнымі”.
Пасля падзей 2020 года ў Беларусі Польшча стала адной з ключавых краін, у якія мноства беларусаў бегла ад рэпрэсій рэжыму Лукашэнкі.