28 верасня, Позірк. Пра неэфектыўнасць Арганізацыі Аб’яднаных Нацый заявіў міністр замежных спраў Беларусі Максім Рыжанкоў, выступаючы 27 верасня на агульных дэбатах Генеральнай асамблеі ААН у Нью-Ёрку, якія трансляваліся ў жывым эфіры.
Паводле слоў чыноўніка, ААН “застаецца цэнтральным элементам міжнароднага жыцця” праз яе “бясспрэчную легітымнасць, універсальнае членства і ўсёабдымны парадак дня”.
“Аднак мы назіраем, што прынцып універсальнасці сур’ёзна падарваны (асабліва ў апошнія дзесяцігоддзі) тымі, хто настойліва спрабуе ператварыць ААН у інструмент для рэалізацыі сваіх інтарэсаў, прычым насуперак імкненню ўсяго чалавецтва”, — сцвярджае кіраўнік МЗС Беларусі.
Рыжанкоў заявіў, што ААН “утрымлівае планету ад новай сусветнай вайны”, паколькі яе ключавы механізм — Савет Бяспекі — “дазваляе вялікім дзяржавам абмяркоўваць пытанні вайны і міру за сталом, а не на полі бою”.
“Аднак, на жаль, гэты орган задзейнічаецца ўсё менш і менш. Яго ўплыў на сусветныя справы ўжо не той. І, скажам шчыра, ААН выявілася няздольнай прадухіліць многія крывавыя рэгіянальныя канфлікты сучаснасці — і чым далей, тым больш”, — сказаў міністр.
Паводле слоў беларускага чыноўніка, пад эгідай ААН “створана вялізная сетка міжнародных структур і распрацавана мноства прававых дакументаў”. Падобная інфраструктура павінна была б дазваляць эфектыўна ўзаемадзейнічаць “па ўсім спектры напрамкаў чалавечай дзейнасці”.
“Але калі прыгледзецца, толькі некаторыя з ААНаўскіх структур застаюцца сапраўды працоўнымі, рэальна выконваюць свае задачы, — сцвярджае ён. — Чаму ж так адбываецца? Ну, гэта відавочна. Арганізацыя павінна ісці ў нагу з часам. Гэта выклікае неабходнасць рэформы, пра якую гаварыў наш генеральны сакратар [Антоніу] Гутэрыш, і, перш за ўсё, Савета Бяспекі ААН”.
“Я кажу ў тым ліку пра пашырэнне катэгорыі пастаянных членаў [Саўбеза ААН] за кошт краін, якія сталі на шлях развіцця, — краін Афрыкі, Лацінскай Амерыкі і Азіі. За восем дзесяцігоддзяў членскі склад арганізацыі павялічыўся ў разы, і многія дзяржавы, якіх пры ўтварэнні ААН нават не было на мапе свету, хочуць, каб іх меркаванне і голас улічвалі. І яны маюць на гэта права, бо сёння ёсць важнымі палітычнымі і эканамічнымі суб’ектамі. Яны справядліва чакаюць, што ААН будзе працаваць у інтарэсах усіх яе членаў і на ўмацаванне супрацы паміж імі, а не быць прыладай маніпуляцыі з боку асобных краін, у тым ліку для звядзення рахункаў з іншымі дзяржавамі”, — дадаў ён.
Беларусь, паводле слоў Рыжанкова, таксама бачыць праблему ў тым, што ААН “моцна заінструменталізаваная”.
Такім чынам, адзначыў міністр, калі ААН “зможа абнаўляцца разам з часам і быць бесстароннім форумам”, то яна “будзе запатрабаваная ўсімі — і моцнымі, і слабымі, і развітымі, і тымі, што развіваюцца”.
“У адваротным выпадку яе чакае лёс Лігі нацый (міжнародная арганізацыя, створаная пасля Першай сусветнай вайны ў тым ліку для прадухілення новых войн, але не даўшая рады гэтай задачы; пасля Другой сусветнай вайны была скасаваная на фоне стварэння ААН з больш шырокімі паўнамоцтвамі. — “Позірк”.). Беларусь гэтага не хоча, бо пакуль не бачыць альтэрнатывы ААН. Таму ў тым ліку сёння шчыра кажа пра гэтыя істытуцыйныя праблемы, для таго каб зразумець іх прыроду і выправіць”, — сказаў кіраўнік МЗС.
