Мінск спрабуе змяніць палітыку Вільнюса шантажом — кіраўнік МЗС Літвы

26 лістапада, Позірк. Беларусь “спрабуе змяніць стаўленне Літвы да сябе і яе палітыку шляхам шантажу, такім жорсткім, бандыцкім спосабам”, заявіў 26 лістапада ў эфіры радыё LRT літоўскі міністр замежных спраў Кястуціс Будрыс.

Паводле слоў чыноўніка, для вырашэння праблемы літоўскіх грузавікоў, што захраслі ў Беларусі, Мінск высоўвае ўмову — правядзенне кансультацый на ўзроўні МЗС дзвюх краін. Гэта, як лічыць Будрыс, адкрыла б рэжыму Аляксандра Лукашэнкі “шлях да выхаду з міжнароднай палітычнай ізаляцыі”, а таксама да “магчымага зняцця санкцый”.

“Сёння Мінск хоча палітычных перагавораў. Хутка наступіць люты, калі трэба будзе падоўжыць санкцыі супраць Беларусі — можа, зноў якую маёмасць захопяць і скажуць: “Можа, вы накладзяце вета на падаўжэнне санкцый” і таму падобнае”, — патлумачыў міністр сваю думку.

“Некаторыя мэты Беларусі <…> цалкам канкрэтныя і вядомыя, паколькі мы бачылі, як яны ўзнімаліся на перагаворах з ЗША”, — дадаў ён.

На яго думку, галоўная задача рэжыму Лукашэнкі заключаецца ў тым, каб “змяніць, а дакладней, зламаць палітыку Еўрасаюза, якой ён прытрымліваецца ў дачыненні да Беларусі і Расіі, а менавіта палітыку міжнароднай ізаляцыі і адмовы ад зносін з рэжымам”.

Будрыс нагадаў, што да такой палітыкі ЕС прыйшоў праз характар ​​прэзідэнцкіх выбараў 2020 года ў Беларусі, масавыя парушэнні правоў чалавека і садзейнічанне расійскай агрэсіі ва Украіне з боку Мінска.

“Адно толькі тое, што выходзіш на палітыка-дыпламатычны ўзровень для перагавораў, азначае, што гэты крок ужо зроблены, а за ім ідуць усе астатнія крокі — як адносна месца Беларусі ў міжнародных арганізацыях, так і адносна далейшага лёсу розных пагадненняў, і ў цэлым — месца Беларусі ў свеце”, — заявіў міністр.

“Мы ўжо бачым, як Лукашэнка паспяхова выкарыстоўвае цяперашнія перагаворы з адміністрацыяй ЗША”, — дадаў ён.

Паводле слоў кіраўніка літоўскай дыпламатыі, Мінск дабіваецца адмены еўрапейскіх санкцый, якія “вельмі балючыя для яго ў эканамічным і фінансавым плане”.

“Вось чаму яны выбралі Літву ў якасці цэлі, але я не думаю, што гэта пытанне толькі Літвы, гэта пытанне ЕС” — сказаў Будрыс.

Пры гэтым, паводле яго слоў, Вільнюс ужо мае “не адзін, не два і не тры” каналы, праз якія літоўскія ўлады абменьваюцца пазіцыямі з Мінскам.

Паводле сцвярджэння міністра, некалькі краін ЕС маюць “той ці іншы кантакт” з Беларуссю, пераглядаюць сваю палітыку, аднак яны знаходзяцца “не ў тым жа лагеры”, што і Літва, калі гаворка ідзе пра бачанне архітэктуры еўрапейскай бяспекі.

“Я наогул не разумею, як мы ўсё яшчэ ў адным чаўне з гэтымі краінамі. Але з боку Літвы такая змена пазіцыі, выхад на кантакт, быў бы вельмі сур’ёзным паваротам, — сказаў Будрыс — Ссунеш адзін каменьчык — затым рухаеш усё даміно”.

25 лістапада калега Будрыса, міністр замежных спраў Беларусі Максім Рыжанкоў, заявіў, што пазіцыя ўладаў Літвы па сітуацыі на мяжы з Беларуссю “адкрыта сітуатыўная, эмацыйна нястрыманая і, у нейкай ступені, нават істэрычная”.

“Насамрэч праз іх пазіцыю сёння відавочна, што гэтымі палітыкамі сёння рухаюць не інтарэсы народа, бізнесу сваёй краіны, а ўжо тым больш не нашай краіны і не Еўрасаюза, а нейкія ўстаноўкі “брусельскага абкама” або “вашынгтонскага абкама”, — сказаў чыноўнік.

Паводле яго сцвярджэння, “калі б гэтыя палітыкі прыслухаліся да меркаванняў сваіх грамадзян і сапраўды іх далейшае знаходжанне на пасадах ад гэтага залежала, яны б ужо тэрмінова ўступілі ў перагаворы з беларускім бокам <…> і ўрэгулявалі ўвесь пласт стасункаў, звязаных з беларуска-літоўскай мяжой”.

“Тыя дзеянні, якія прымаюцца сёння, — гэта дзеянні сітуацыйнага парадку, якія могуць прыўнесці нейкі парадак на гэтую мяжу часткова і на некаторы час”, — лічыць Рыжанкоў.

Як паведамляў “Позірк“, на сустрэчы з дзяржсакратаром Савета бяспекі Аляксандрам Вальфовічам 25 лістапада Лукашэнка абвінаваціў Вільнюс у палітызацыі сітуацыі з захраслымі ў Беларусі вялікагрузамі, запатрабаваў перагавораў на ўзроўні знешнепалітычных ведамстваў. “Няхай міністэрства замежных спраў наша і літоўскае сустракаюцца і разрульваюць гэтую сітуацыю”, — заявіў ён.

Напрыканцы кастрычніка Вільнюс закрыў пункты пропуску Мядзінінкай (з беларускага боку — Каменны Лог) і Шальчынінкай (Беняконі), дамагаючыся такім чынам рэакцыі Мінска на масавыя прылёты з Беларусі паветраных шароў з кантрабандай, якія перашкаджалі ў тым ліку грамадзянскай авіяцыі Літвы.

Пагранпераходы аднавілі працу апоўначы 20 лістапада (а 1:00 паводле мінскага часу). За тры тыдні, пакуль яны былі закрытыя, рэжым Лукашэнкі паспеў пастрожыць правілы знаходжання ў краіне літоўскага грузавога транспарту, увязаўшы іх з працай пунктаў пропуску. У Беларусі захрасла каля 1,3 тыс. зарэгістраваных у Літве грузавікоў, якія не могуць выехаць з краіны нават пры адкрытай мяжы.

21 лістапада МЗС Літвы ўручыла прадстаўніку беларускай амбасады ноту пратэсту ў сувязі з “дыскрымінацыйнымі дзеяннямі ў дачыненні да літоўскіх перавозчыкаў” (папярэдняя нота — у сувязі з масавым прылётам метэазондаў — была ўручаная 11 лістапада).