“Вясна”: З 2020 года за данаты асудзілі не менш чым 60 чалавек на 185 гадоў пазбаўлення волі

15 студзеня, Позірк. За ахвяраванні (данаты) ініцыятывам, прызнаным уладамі “экстрэмісцкімі” і “тэрарысцкімі”, з 2020 года асудзілі не менш чым 60 чалавек на 185 гадоў і тры месяцы пазбаўлення волі, паведамляе праваабарончы цэнтр “Вясна”.

Па звестках праваабаронцаў, часцей за данаты людзей асуджаюць паводле арт. 361² Крымінальнага кодэксу (фінансаванне экстрэмісцкага фармавання).

Вядома пра пераслед паводле арт. 290¹ КК (фінансаванне тэрарыстычнай дзейнасці) за данаты ў вайсковыя аб’яднанні ва Украіне, напрыклад, палку Каліноўскага. Паводле гэтага артыкула асудзілі як мінімум двух чалавек : Мікалая Васілевіча (9,5 года пазбаўлення волі) і Дзмітрыя Слука (8,5).

Васілевіча абвінавацілі таксама ў “стварэнні экстрэмісцкага фарміравання” (арт. 361¹ КК) і паводле арт. 361². Прапагандысцкія СМІ распавялі, што агулам за два гады ён зрабіў не менш за 54 данаты ў фонды салідарнасці і іншыя ініцыятывы.

Адзначаецца, што беларусаў, данаціўшых у фонды, затрымліваюць або выклікаюць “на размову” у Камітэт дзяржбяспекі ці Дэпартамент фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржкантролю. Некаторым прапануецца “адкупіцца”: зрабіць нібыта дабраахвотнае ахвяраванне ў памеры ў шмат разоў большым за суму даната. Як правіла, сродкі прапануюць перавесці на спецыяльны рахунак медычнай установы.

Праваабаронцы падкрэсліваюць, што такое ахвяраванне з’яўляецца непрацэсуальнай працэдурай і не з’яўляецца штрафам ці іншым відам пакарання. Пасля следчы можа выдаць пастанову аб спыненні крымінальнай справы.

“Улічваючы пануючае ў Беларусі беззаконне, нельга выключаць паўторнае ўзбуджэнне крымінальнай справы па тым жа эпізодзе. Калі сілавік патрабуе ў вас праз данат перавесці суму на нейкі дабрачынны рахунак, то выкананне гэтага патрабавання не гарантуе, што крымінальную справу не завядуць”, — адзначае “Вясна”.

У ноч на 9 студзеня ад пнеўманіі памёр 50-гадовы палітвязень Вадзім Храсько, асуджаны паводле арт. 361² КК за некалькі данатаў.

Паводле інфармацыі праваабаронцаў, з віцебскай калоніі № 3 мужчыну даставілі ў бальніцу тады, “калі яго ўжо нельга было выратаваць”.

Храсько быў затрыманы 15 красавіка 2023 года. Да суда быў у сталічным следчым ізалятары № 1.

4 жніўня таго ж года Мінскі гарадскі суд (суддзя Сяргей Хрыпач) прыгаварыў мужчыну да 3 гадоў пазбаўлення волі ва ўмовах агульнага рэжыму, хаця той “меў сур’ёзнае захворванне”. Мужчыну пахавалі 12 студзеня ў Мінску.

Паводле інфармацыі праваабаронцаў, гэта ўжо чацвёртая смерць у зняволенні асуджанага з палітычных матываў. 21 траўня 2022 года ў шклоўскай калоніі № 17 (Магілёўская вобласць) загадкава памёр 50-гадовы актывіст і грамадскі дзеяч Вітольд Ашурак, 7 траўня 2023-га ў згаданай віцебскай калоніі — 61-гадовы блогер і актывіст з хворым сэрцам Мікалай Клімовіч, 11 ліпеня 2023-га — прывезены ў бальніцу з гродзенскай турмы № 1 57-гадовы мастак Алесь Пушкін, у якога дыягнаставалі прабадную язву.