БАЖ і “Прэс-клуб Беларусь” заклікалі ўлады Польшчы захаваць тэлеканал “Белсат”

6 жніўня, Позірк. З заклікам захаваць тэлеканал “Белсат” звярнуліся да прэм’ер-міністра Польшчы Дональда Туска і міністра замежных справаў гэтай краіны Радослава Сікорскага Беларуская асацыяцыя журналістаў і “Прэс-клуб Беларусь”.

Аўтары заявы адзначылі, што “дзякуючы падтрымцы Польшчы беларусы сёння маюць свой незалежны тэлеканал “Белсат” — правобраз грамадскага тэлебачання новай Беларусі, а таксама ўнікальную моцную каманду тэлевізійных прафесіяналаў”.

“Мы вельмі занепакоеныя тым, што ў выніку змен, якія праводзяцца на тэлеканале, цяперашні “Белсат” ператворыцца ў адну з трох моўных адзінак, што будуць весці трансляцыю па чарзе на адным канале”, — гаворыцца ў дакуменце. 

Арганізацыі медыясектара не выключаюць, што праз гэта “беларусы ўнутры краіны могуць згубіць адзінае тэлебачанне на роднай мове, якое сёння маюць магчымасць уключыць у любы момант, каб пачуць і пабачыць навіны, якіх яны больш нідзе не атрымаюць”. Калі “ўкраінцы і расіяне маюць доступ да розных крыніц незалежнага тэлебачання”, то беларусы маюць “толькі “Белсат”, лічаць аўтары заявы.

“У выніку беларусы могуць апынуцца ў яшчэ большай пастцы расійскай прапаганды і аддаляцца ад Еўрапейскага саюза”, — канстатуюць БАЖ і “Прэс-клуб Беларусь”.

Медыяарганізацыі выказалі “вялікую занепакоенасць” лёсам супрацоўнікаў тэлеканала, “17 з каторых ужо заплацілі свабодай і маёмасцю і цяпер застаюцца ў беларускіх турмах”, а таксама тых, хто быў вымушаны “выехаць з Беларусі з прычыны пагрозы крымінальнага пераследу і магчымага доўгатэрміновага зняволення”.

23 ліпеня тэлеканал паведаміў, што “праз шматлікія тэхнічныя праблемы сайт “Белсата” пераходзіць на мінімальны рэжым працы”. З чым былі звязаныя праблемы, не ўдакладнялася.

1 жніўня сайт медыя перастаў працаваць — “праз тэхнічныя праблемы”.

На польскім партале Onet 19 ліпеня выйшаў артыкул, у якім паведамлялася, што 10 менеджараў тэлеканала падазраюцца ў датычнасці да фінансавых парушэнняў, сярод іх ранейшая кіраўніца Агнешка Рамашэўска-Гузы і яе тагачасны намеснік Аляксей Дзікавіцкі (ачоліў тэлеканал пасля звальнення Рамашэўскай-Гузы).

Сцвярджалася, што кіраўніцтва канала падазраюць у заключэнні без тэндэру 248 кантрактаў, многія з іх не былі выкананы.

Цяперашнія і былыя менеджары тэлеканала “Белсат” 23 ліпеня выступілі з заявай, у якой выказалі пратэст “супраць паклёпу”, апублікаванага 19 ліпеня польскім парталам Onet. Дзікавіцкі адразу пасля выхаду артыкула напісаў на сваёй старонцы ў “Фэйсбуку”, што інфармацыя з’яўляецца “няпраўдай і паклёпам”.

8 чэрвеня журналісты-расследавальнікі Radio ZET і RadioZET.pl Марыюш Гершэўскі і Радаслаў Груца паведамілі, што ліквідатар TVР Даніэль Гаргош “паведаміў пракуратуру аб фінансавых парушэннях” на “Белсаце”.

9 ліпеня Рамашэўска-Гузы абвергла абвінавачанні.

На пачатку ліпеня стала вядома, што “Белсат” плануецца ўключыць у склад новай медыяструктуры — Цэнтра замежных праграм (ЦЗП), які аб’яднае тэлеканалы, што вяшчаюць на замежных мовах. Дэмсілы і каманда “Белсата” заклікалі кіраўніцтва Польшчы і TVP захаваць самастойнасць беларускага тэлеканала.

Асноўная крыніца фінансавання “Белсата” — сродкі МЗС Польшчы. У сакавіку Дзікавіцкі паведамляў, што ў 2023 годзе гэты СМІ атрымаў ад ведамства 63 млн злотых (15,8 млн долараў на сёння), а на 2024 год гэтая сума скарочана да 40 млн злотых (крыху больш за 10 млн долараў). Такім чынам, фінансаванне зменшана на 36,5%.

Урад Туска пасля прыходу да ўлады па выніках парламенцкіх выбараў, якія адбыліся ў кастрычніку 2023 года, пачаў рэвізію грамадскіх і дзяржаўных СМІ, якія, на яго думку, адстойвалі інтарэсы толькі кіруючай да гэтага партыі-канкурэнта “Права і справядлівасць”.

Тэлеканал “Белсат” створаны для вяшчання на Беларусь у 2007 годзе на падставе дагавора паміж МЗС Польшчы і TVP.