Перадумоў для гіперінфляцыі і дэвальвацыі рубля няма, лічыць Харытончык

4 лістапада, Позірк. Заявы некаторых спікераў аб хуткай гіперінфляцыі ў Беларусі, дэвальвацыі рубля, як у 2011 годзе, у “цяпер з’яўляюцца спекуляцыямі з адсутнай доказнай базай”, лічыць старшы навуковы супрацоўнік даследчага цэнтра BEROC Анатоль Харытончык.

На яго думку, такія крызісныя з’явы “нельга поўнасцю выключаць”, але для гэтага “неабходна, каб у сусветнай і/або расійскай эканоміцы адбыўся абвал, супастаўны з сусветным фінансавым крызісам, а рэакцыя беларускіх уладаў аказалася максімальна контрэфектыўнай”.

“Важна адзначыць, што, нягледзячы на ​​вяртанне да старых контрэфектыўных практыкаў эканамічнай палітыкі, беларускія ўлады назапасілі дастаткова сур’ёзны масіў кампетэнцый у частцы рэагавання на крызісныя з’явы”, — лічыць эксперт.

У прыватнасці, вялікае значэнне, зазначае ён, мае “захаванне гнуткасці курсаўтварэння цяпер, у адрозненне ад прывязкі курсу беларускага рубля да 2015 года”.

Курс, які плавае, лічыць Харытончык, дазваляе пазбегнуць сітуацыі празмернай пераацэненасці нацыянальнай валюты і прадухіліць рэзкія і балючыя курсавыя карэкціроўкі накшталт тых, што мы назіралі ў 2011 і 2015 гадах.

“Акрамя таго, курс, які плавае, выконвае функцыю паглынальніка шокаў, змякчаючы негатыўныя наступствы для рэальнага сектара эканомікі і насельніцтва. Яшчэ большую ўстойлівасць эканоміцы надало б сапраўднае забеспячэнне аперацыйнай і інстытуцыйнай незалежнасці Нацыянальнага банка”, — падкрэсліў прадстаўнік BEROC.

Валютны рынак у 2024 годзе, нагадаў эканаміст, падтрымлівае чысты продаж валюты насельніцтвам, які перавысіў 1 млрд долараў за дзевяць месяцаў (з устараненнем сезоннасці), а асобна ў верасні стаў рэкордным больш чым за 15 гадоў.

“Такія паводзіны фізічных асоб у асяроддзі высокага росту даходаў могуць быць звязаны з нейтральным узроўнем ставак па тэрміновых укладах для насельніцтва, высокім попытам на нерухомасць і памяншэннем стымулаў да зберажэнняў у замежнай валюце з прычыны санкцыйных эфектаў”, — мяркуе Харытончык.

Афіцыйны курс даляра ў Беларусі ў студзені знізіўся на 0,01% (з 3,1775 да 3,1771 рубля) — гэта быў шосты паказчык на тэрыторыі былога СССР; у лютым — вырас на 1,95% (да 3,2391) — другое месца пасля Расіі (2,89%), за два месяцы — на 1,94% (шостае месца); у сакавіку — на 0,33% (да 3,2498) — пятае месца, за тры месяцы — на 2,28% (трэцяе); у красавіку — на 0,14% (да 3,2542) — шостае месца, за чатыры месяцы — на 2,41%; у траўні — знізіўся на 1,48% (да 3,2059) — трэцяе месца, за пяць месяцаў — вырас на 0,89% (восьмае).

У чэрвені долар патаннеў на 1,36% (да 3,1624) — трэцяе месца, па выніках першага паўгоддзя — на 0,48% (пятае месца); у ліпені — на 0,87% (да 3,1349) — сёмае месца, за сем месяцаў — на 1,34% (пятае), у жніўні — вырас на 1,55% (да 3,1834) — другое месца, за восем месяцаў — на 0,19% (пятае), у верасні — на 0,88% (да 3,2113 рубля) — трэцяе месца, за дзевяць месяцаў — на 1,06% (шостае), у кастрычніку — на 3,34% (да 3,3185 рубля) — трэцяе месца, за дзесяць месяцаў — на 4,44% (чацвёртае).

Як паведамлялася, у студзені — верасні спажывецкія цэны выраслі на 3, 8%. Харчаванне стала даражэйшым на 3,7%, нехарчовыя тавары — на 3,32%, паслугі — на 4,56%.

За верасень інфляцыя склала 0,44%. Харчовыя тавары падаражэлі на 0,51%, нехарчовыя — на 0,48%, паслугі — на 0,25%.

Рост цэн за 12 месяцаў (верасень да верасня) склаў 6% (на харчовыя тавары — 7,5%, нехарчовыя — 4,2%, на паслугі — 5,6%).

Згодна з найважнейшымі прагнознымі (дэ-факта планавымі) параметрамі развіцця краіны на 2024 год, інфляцыя не павінна перавысіць 6%.

У 2023 годзе кошты выраслі на 5,8%.

Урад працуе над устараненнем негатыўных эфектаў, якія прынесла эканоміцы дзеючыя пастанову ўрада аб рэгуляванні цэн, заявіў першы віцэ-прэм’ер Мікалай Снапкоў на пасяджэнні Савета па развіццю прадпрымальніцтва пры Савеце міністраў 31 кастрычніка.