Новыя правілы для замежнікаў набудуць моц у Польшчы ў сакавіку 2025 года — СМІ

18 снежня, Позірк. Новыя правілы для замежнікаў, у тым ліку прыпыненне дзеяння права на прытулак, абвешчанае прэм’ер-міністрам Польшчы Дональдам Тускам, уступяць у сілу з сакавіка 2025 года, паведаміла Польскае радыё са спасылкай на артыкул “Новы закон пра мяжу” у газеце Rzeczpospolita.

Паводле радыё, аўтар артыкула Ізабэла Каспшак адзначае, што “напады з боку нелегальных мігрантаў на памежнікаў і салдат на мяжы Беларусі з Польшчай уяўляюць пагрозу дзяржаўнай бяспецы і менавіта гэтая перадумова дазволіць Польшчы адмаўляць у статусе ўцекача не толькі дарослым, але нават дзецям”.

Адзначаецца, што “менавіта ранняй вясной (г. зн. у перыяд, калі, як мяркуецца, набудуць моц папраўкі. — “Позірк”.), як паказвае статыстыка апошніх трох гадоў, пачынаецца ціск на польскую мяжу з боку Беларусі, які працягваецца да кастрычніка”.

“Нягледзячы на накіраванне на мяжу тысяч вайскоўцаў, узмацненне бар’ераў і маніторынгу, а таксама ўвядзенне ў чэрвені буфернай зоны, колькасць спроб нелегальнага перасячэння мяжы Польшчы не змяншаецца. Да лістапада гэтага года іх колькасць наблізілася да 30 тыс., пры гэтым за ўвесь мінулы год іх было 26 тыс.”, — адзначаецца ў публікацыі.

“Праект паправак у закон аб наданні абароны замежнікам на тэрыторыі Рэспублікі Польшча закліканы ўвесці механізмы стрымлівання, у тым ліку часовае прыпыненне права на прытулак у выпадку “сур’ёзнай і рэальнай пагрозы бяспецы краіны, дзяржавы або грамадства”, — гаворыцца ў матэрыяле.

Адзначаецца, што папраўкі таксама “прадугледжваюць магчымасць пазбаўлення статусу ўцекача замежнікаў, якія ўяўляюць пагрозу дзяржаўнай бяспецы, і замежнікаў, асуджаных уступіўшым у законную моц прысудам за асабліва цяжкае злачынства”. У асноўным гэта тыя, хто “ўдзельнічае ў нападах на вайскоўцаў на мяжы, дзейнічае групамі, разбурае агароджы і камеры”.

У артыкуле гаворыцца, што новыя правілы “павінны стаць адказам на “інструменталізацыю міграцыі” — новы тэрмін, які абазначае здзяйсненне канкрэтнай дзяржавай (напрыклад, Беларуссю ў садзейнічанні з Расіяй і міжнароднымі злачыннымі групоўкамі) дзеянняў, накіраваных на наданне замежнікам магчымасці перасекчы знешнюю мяжу з парушэннем закона, у тым ліку з выкарыстаннем гвалту ў адносінах да службовых асоб альбо ў спалучэнні з разбурэннем памежнай інфраструктуры, і, як следства, у выпадку Польшчы, дэстабілізацыі ўнутранай сітуацыі”.

Акцэнтуецца ўвага на тым, што “кіраўніку Упраўлення па справах замежнікаў будзе нададзена выключнае права пакінуць заяву на прадастаўленне міжнароднай абароны без разгляду, калі яна пададзеная замежнікам, затрыманым пасля нелегальнага перасячэння мяжы. Выключэнне будзе дзейнічаць толькі для асобы, якая прыбыла з тэрыторыі, дзе яе жыццю і свабодзе пагражаў пераслед ці рызыка сур’ёзнай шкоды, і прадставіла пераканаўчыя прычыны нелегальнага ўезду на тэрыторыю Рэспублікі Польшча”.

Пры гэтым польскі ўрад “мае намер увесці выключэнні на час прыпынення права на прытулак для ўразлівых групаў, у тым ліку: непаўналетніх без суправаджэння дарослых, цяжарных жанчын, асоб, якія патрабуюць асаблівых умоў абыходжання”. Рашэнні па гэтым пытанні будзе прымаць Памежная служба, “але яна не зможа прымяняць выключэнні ў сітуацыі, калі перасячэнне мяжы адбываецца з ужываннем гвалту і ва ўзаемадзеянні з іншымі людзьмі”, гаворыцца у матэрыяле. Удакладняецца, што “члены сям’і таксама не змогуць падаць сумесную заяву”.

У абгрунтаванні паправак Міністэрства ўнутраных спраў і адміністрацыя Польшчы прызнае, што замежнікі “свядома выкарыстоўваюць архаічны закон аб наданні прытулку, бо разумеюць, што, калі яны ўедуць у Еўропу, нават нелегальна, іх немагчыма будзе дэпартаваць”. Замежнікі “часцей за ўсё не маюць ніякіх дакументаў пры спробе перасекчы знешнюю мяжу ЕС, і гэта пазбаўляе улады дзяржавы — сябра ЕС магчымасці дамагчыся іх вяртання у краіну паходжання (гэта тычыцца Афганістана, Емена альбо Судана)”.

Ажыцявіць рэадмісію замежніка ў Беларусь “таксама немагчыма, бо [Аляксандр] Лукашэнка скасаваў гэтае пагадненне з ЕС у 2021 годзе”, — нагадвае Польскае радыё.

15 кастрычніка польскі ўрад прыняў міграцыйную стратэгію да 2030 года пад назвай “Вернем сабе кантроль. Забяспечыць бяспеку”. Яна ўключае часовае тэрытарыяльнае прыпыненне права на прытулак.

16 кастрычніка Дональд Туск у інтэрв’ю Gazeta Wyborcza выказаў меркаванне, што права на прытулак павінна надавацца толькі людзям, якія “сапраўды церпяць ад пераследу ў сваёй краіне і вяртанне туды пагражае іх жыццю”.

У той жа дзень, рэагуючы на крытыку з боку прэзідэнта Анджэя Дуды і ягоныя перасцярогі пра распаўсюд новых абмежаванняў на беларусаў, Туск падкрэсліў, што “ніколі не было выпадкаў, каб беларускія апазіцыянеры нелегальна перасякалі польска-беларускую мяжу ў складзе арганізаваных Лукашэнкам груп”.

Рашэнні ўрада, паводле сцверджання прэм’ер-міністра, накіраваны не толькі на абарону мяжы з Беларуссю, але і на прадухіленне гібелі як мігрантаў, так і польскіх салдат і памежнікаў.