Ціханоўская: Прафесіяналізм і адданасць урачоў ратуюць беларускую медыцыну пры адсутнасці падтрымкі з боку дзяржавы
7 красавіка, Позірк. Сістэма аховы здароўя ў Беларусі сёння “як ніколі адарваная ад рэчаіснасці”, пад ціскам рэжыму Аляксандра Лукашэнкі на першае месца ставяцца не прафесійныя стандарты і дабрабыт пацыентаў, а ідэалагічныя прынцыпы, заявіла беларускі дэмакратычны лідар Святлана Ціханоўская у Сусветны дзень здароўя (7 красавіка).
Паводле слоў палітыка, у краіне “ўсё “замежнае”, за выключэннем расійскага і кітайскага, пазіцыянуецца як варожае”, а незалежныя даследаванні, міжнародны досвед і аб’ектыўныя ацэнкі “ігнаруюцца, калі не адпавядаюць “праўладнай” пазіцыі”.
“У выніку медыцынскія работнікі вымушана з’язджаюць з краіны праз невыносныя ўмовы працы, а новае пакаленне адмаўляецца ад прафесіі, дзе няма месца свабодзе і чалавечнасці, — напісала Ціханоўская ў сваім тэлеграм-канале. — Гэта стварае ў грамадстве трывожнасць і страх: ці атрымаеш своечасовую дапамогу, ці знойдзецца месца ў шпіталі, ці зможаш дастаць з-за мяжы патрэбныя лекі. У прапаганды заўсёды “ўсё добра”. Але беларусы бачаць сапраўдную карціну: хранічная загружанасць урачоў, дэфіцыт спецыялістаў і агульнае зніжэнне якасці медыцынскіх паслуг”.
У такіх умовах, канстатавала яна, на ўрачоў “выпадае каласальная нагрузка”, яны “працуюць на знос — часам без адпачынку і нават перапынку на абед”.
“Менавіта іх прафесіяналізм і адданасць ратуюць беларускую медыцыну пры адсутнасці падтрымкі з боку дзяржавы. Я захапляюся стойкасцю і самаахвярнасцю нашых медыкаў, калі чую пра цяжкасці, з якімі яны сутыкаюцца”, — адзначыла палітык.
Ціханоўская нагадала пра медычныя ініцыятывы, якія ўзніклі ў 2020 годзе і “працягваюць дапамагаць”, — ByMedSol і OkDoc.
“Мы ўсе заслугоўваем жыць у краіне, дзе галоўная каштоўнасць — чалавечае жыццё, — падкрэсліла яна. — У якой урачоў не звальняюць і не пазбаўляюць ліцэнзіі праз іх грамадзянскую пазіцыю, а падтрымліваюць і шануюць за цяжкую працу. У якой чалавек не адзін і заўсёды можа разлічваць на ўсебаковую падтрымку”.
“Цяпер мы ўсе робім унёсак, каб Беларусь стала такой краінай. Крок за крокам, праз давер, салідарнасць і клопат адно аб адным. Але важна пры гэтым захоўваць сілы, ментальнае і фізічнае здароўе. Таму я нагадваю вам: беражыце сябе, клапаціцеся пра блізкіх. Не саромейцеся звярнуцца па дапамогу, не бойцеся казаць пра свае праблемы і складаны псіхалагічны стан. Здароўе — гэта не толькі пра лекі і шпіталі. Гэта пра чалавечнасць, пра павагу, пра падтрымку. Я ўпэўненая, што гэта стане нормай у нашай будучай Беларусі”, — падсумавала палітык.
У лютым 2025 года намінальны налічаны сярэдні заробак работнікаў сферы аховы здароўя і сацыяльных паслуг у Беларусі склаў 1.974,1 рубля (у папярэднім месяцы — 1.990,1; -0,8%) пры сярэднім па краіне — 2.428,1 (2.427,4; +0,03%).
У Рэспубліканскім банку вакансій на 7 красавіка фігуруе 2.715 вакансій урача-спецыяліста, маецца 3.640 месцаў.
Раней у банку пазначалася толькі колькасць вакансій урачоў-спецыялістаў, якіх на канец студзеня 2025 года было больш за 4,3 тыс., на 14 чэрвеня 2024 года — амаль 5 тыс.
Пасля 2020 года з рэпрэсіямі ў Беларусі сутыкнуліся ў тым ліку медыкі. Многія з іх актыўна ўдзельнічалі ў пратэстах, выступаючы супраць гвалту і катаванняў над людзьмі. Кіраўніцтва бальніц звальняла нелаяльных медыкаў, хаця сярод іх былі прадстаўнікі ўнікальных для Беларусі спецыялізацый.
У статыстычным аглядзе праваабарончага цэнтра “Вясна” за 2024 год, апублікаваным 29 снежня, гаворыцца пра 17 урачоў, якія знаходзяцца ў няволі ў Беларусі.
Дакладная колькасць медыкаў, якія пакінулі краіну або прафесію праз рэпрэсіі, невядомая.
Да канца 2023 года сярэдні заробак урачоў у Беларусі дасягала 3 тыс. рублёў брута, урач атрымліваў суму, эквівалентную на той момант 740 еўра. Пра гэта летась у жніўні заяўляў акадэмічны дырэктар даследчага цэнтра BEROC, доктар эканамічных навук Леў Львоўскі, прэзентуючы даследаванне “Пра стан сістэмы аховы здароўя Беларусі”.
Сярэдні заробак урача ў Польшчы пасля выплаты сярэдняга падатку — 3.137 еўра (на 131% вышэй за сярэднюю па краіне), у Літве — 5.019 еўра (на 168%), у Германіі — 5.389 (на 144%), гаварылася ў даследаванні.
Пры гэтым у Польшчы толькі ў 2022 годзе было выдадзена каля тысячы дазволаў на працу для ўрачоў з Беларусі. Львоўскі спрагназаваў, што разрыў у аплаце працы ўрачоў у Беларусі і суседніх еўрапейскіх краінах будзе расці, а разам з ім і адток адмыслоўцаў.
У 2025 годзе на ахову здароўя выдаткуюць удвая больш сродкаў, чым у 2019-м — Хаджаеў
18 сакавіка, Позірк. У 2025 годзе ў параўнанні з 2019-м на выдаткі аховы здароўя запланавана выдаткаваць "больш чым у два разы больш [бюджэтных] сродкаў", паведаміў кіраўнік Мінздароўя Аляксандр Хаджаеў 17 сакавіка ў эфіры праграмы "Па сутнасці" на тэлеканале СТБ. Паводле яго слоў, …