Генпракуратура выняла ў маці дваіх дзяцей, якія некалькі гадоў жылі ў неспрыяльных умовах

15 траўня, Позірк. Генеральная пракуратура прызнала дваіх дзяцей (2008 і 2020 гадоў нараджэння) асобамі з патрэбай у дзяржаўнай абароне і адабрала іх у маці, вынікае з паведамлення прэс-службы нагляднага органа.

Паводле інфармацыі ведамства, маці-адзіночка “не працавала, вяла амаральны і бадзяжніцкі лад жыцця, ужывала спіртныя напоі, прыцягвалася да адміністрацыйнай і крымінальнай адказнасці за правапарушэнні, здзейсненыя ў стане алкагольнага ап’янення”. Жанчына, як сцвярджаецца, пакідала дзяцей без нагляду.

“На працягу шэрагу гадоў дзеці пражывалі ва ўмовах сямейнай нястачы і не мелі сталага месца жыхарства, — заявіла Генпракуратура. — Пры гэтым мерапрыемствы па выпраўленні прычын і ўмоў, якія прывялі да стварэння ў сям’і неспрыяльнай для непаўналетніх абстаноўкі, дзяржаўнымі органамі і арганізацыямі ў поўнай меры не рэалізоўваліся і не прыносілі станоўчага выніку”.

Ведамства падкрэсліла, што сітуацыя ў сям’і пагаршалася, “у тым ліку праз недастатковую працу зацікаўленых службаў і ўстаноў”.

Паводле даных Міністэрства адукацыі, на 1 ліпеня 2024 года грамадзянамі, якія знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы (СНП), было прызнана больш як 23 тыс. дзяцей з 11 тыс. сем’яў.

За 2025 год 78% дзяцей знята з уліку “ў сувязі з нармалізацыяй сітуацыі ў сям’і і аказаннем неабходнай дапамогі сям’і з улікам міжведамаснага ўзаемадзеяння”. Паводле даных міністэрства, штогод каля паловы дзяцей, што прызнаныя асобамі з патрэбай у дзяржаўнай абароне і адабраныя ў бацькоў, вяртаюцца на выхаванне бацькам пасля выпраўлення неспрыяльнага становішча ў сям’і.

Дзяржорганы часам праяўляюць бяздзейнасць у выпадках, калі дзеці зазнаюць рэальную небяспеку, аднак актывізавалі працу па выяўленні дзяцей, што знаходзяцца ў СНП, пасля трагедыі ў Оршы (Віцебская вобласць). Увечары 14 лютага 2024 года ў кватэры аднаго з дамоў былі знойдзеныя целы чатырох дзяцей з прыкметамі задушэння. Следчы камітэт паведаміў, што да здарэння можа мець дачыненне 36-гадовая маці дзяцей, яе затрымалі. Была ўзбуджаная крымінальная справа паводле ч. 2 ст. 139 (наўмыснае супрацьпраўнае пазбаўленне жыцця іншага чалавека (забойства).

16 лютага таго ж года жанчына памерла ў бальніцы. Падрабязнасці невядомыя.

У сям’і выхоўвалася шасцёра дзяцей, усе яны былі прызнаныя асобамі, якія знаходзяцца ў СНП. Пракуратура паведаміла, што дасць прынцыповую прававую ацэнку ўсім адказным службам у частцы абароны правоў і законных інтарэсаў дзяцей у гэтай сям’і.

Сістэма дзяржаўнай абароны і кантролю за дзецьмі ў Беларусі ўспрымаецца грамадскасцю неадназначна. У сувязі з забойствам бацькамі свайго трохгадовага дзіцяці ў Слуцку (Мінская вобласць) у кастрычніку 2023 года была распачата крымінальная справа супраць службовых асоб, у абавязкі якіх уваходзіла прафілактыка сямейнага няшчасця. Бацьку дзіцяці Аляксандру Таратуту вынеслі смяротны вырак, маці Анастасія Таратута прыгавораная да 25 гадоў пазбаўлення волі ва ўмовах строгага рэжыму.

Бацькі сістэматычна катавалі дзіця, але сям’я не была прызнанай той, што знаходзіцца ў СНП.

У снежні 2023 года былі змененыя падыходы да прызнання дзяцей, якія знаходзяцца ў СНП. У прыватнасці, гэта закранула дзяцей у сем’ях, дзе абодва бацькі афіцыйна не працаўладкаваныя.

У СНП маюць права ўключыць на падставе палітычнага пераследу: калі нехта з бацькоў быў прыцягнуты да адміністрацыйнай адказнасці за “прапаганду або публічнае дэманстраванне, выраб, распаўсюд нацысцкай сімволікі або атрыбутыкі” (арт. 19.10 КаАП); “распаўсюд, выраб, захоўванне, перавозку інфармацыйнай прадукцыі, якая ўтрымлівае заклікі да экстрэмісцкай дзейнасці або прапагандуе такую ​​дзейнасць” (арт. 19.11); “незаконны выраб і (або) распаўсюд методык або іншых матэрыялаў пра спосабы вырабу выбухных прыстасаванняў і выбуховых рэчываў” (арт. 19.12).