Для народа Беларусі шлях у Еўропу ляжыць праз Страсбург, лічаць Ціханоўская і генсакратар СЕ
Сустрэча Ціханоўскай і Пейчынавіч-Бурыч у траўні 2023 года
6 сакавіка, Позірк. Для народа Беларусі “дарога ў Еўропу ляжыць праз Страсбург”, Савет Еўропы (СЕ) з’яўляецца “ключом да дэмакратычнай будучыні яго краіны”, гаворыцца ў сумесным артыкуле дэмакратычнага лідара Святланы Ціханоўскай і генеральнага сакратара СЕ Марыі Пейчынавіч-Бурыч для Euronews.
На іх думку, “Еўропа ў працэсе развіцця выходзіць за рамкі геаграфічных азначэнняў, увасабляючы супольнасць, прыхільную правам чалавека, дэмакратыі і вяршэнству права”. “Гэтыя каштоўнасці, што адстойваюцца Саветам Еўропы, вядучай арганізацыяй, якая выступае за правы чалавека, вяршэнства права і дэмакратыю на нашым кантыненце, — гэта менавіта тое, за што сёння мужна змагаюцца многія беларусы”, — падкрэслілі аўтары артыкула.
Хаця Беларусь “ніколі не была дзяржавай — членам СЕ, гэта не перашкодзіла ёй працаваць над набліжэннем краіны да еўрапейскіх каштоўнасцей”, адзначылі палітыкі. Адначасова канстатавана, што “афіцыйныя кантакты і супраца былі рэзка спыненыя пасля пачатку поўнамаштабнай агрэсіі Расіі супраць Украіны”.
“Замест гэтага Савет Еўропы стварыў у 2022 годзе кантактную групу па супрацы з дэмакратычнымі сіламі і грамадзянскай супольнасцю Беларусі, — адзначана ў артыкуле. — Гэта наватарская ініцыятыва, распрацаваная пасля спынення ўсіх кантактаў з мінскім рэжымам, якая цяпер служыць прыкладам для іншых арганізацый. Ніколі раней Савет Еўропы не ўзаемадзейнічаў такім чынам з дэмакратычнымі сіламі краіны пры адсутнасці сувязяў з яе афіцыйным урадам”.
“Гэты смелы крок падкрэслівае тое, у які надзвычайны час мы жывем, і тую вырашальную ролю, якую неабходна адыгрываць у справе падтрымкі дэмакратычных памкненняў Беларусі. Для смелага народа Беларусі, які сутыкаецца з рэпрэсіямі і цяжкасцямі барацьбы за дэмакратычнае грамадства, значнасць ролі і мэт Савета Еўропы нельга пераацаніць. Досвед арганізацыі ў аказанні падтрымкі і правядзенні маніторынгу працэсу дэмакратычных пераўтварэнняў у еўрапейскіх краінах забяспечвае рамкі, якімі можа скарыстацца Беларусь”, — падкрэслілі аўтары.
Акрамя таго, адзначаюць палітыкі, кантактная група дае беларусам “магчымасць удзельнічаць у больш шырокім еўрапейскім дыялогу пра дэмакратыю і правы чалавека”, а гэта “вельмі важна для людзей, якія доўгі час знаходзіліся ў ізаляцыі праз дзеянні цяперашняга рэжыму”.
“Мы хочам бачыць, як разбураюцца ўзведзеныя рэжымам Лукашэнкі бар’еры на шляху да дэмакратыі. Гэта прадугледжвае падтрымку грамадзянскай супольнасці і незалежных СМІ, у тым ліку журналістаў у выгнанні, дапамогу палітычным зняволеным і іх сем’ям, а таксама перадачу экспертных ведаў у галіне рэфармавання прававой і палітычнай сістэм”, — адзначаецца ў артыкуле.
Аўтары нагадалі, што платформа Савета Еўропы па садзейнічанні бяспецы журналістаў працягвае праз свае партнёрскія арганізацыі сачыць за сітуацыяй у Беларусі. У гадавым дакладзе, які быў апублікаваны напярэдадні, пацвярджаецца, што краіна “паставіла сумны рэкорд” па колькасці журналістаў, што знаходзяцца пад вартай (напрыканцы 2023 года іх было 38).
“Зазіраючы наперад, мы павінны працаваць над прынцыпова важнымі рэформамі, уключаючы скасаванне смяротнага пакарання, што будзе мець вырашальнае значэнне для Беларусі ў плане яе адпаведнасці еўрапейскім стандартам і стане сімвалічным крокам да стварэння больш гуманнага і справядлівага грамадства”, — лічаць Ціханоўская і Пейчынавіч-Бурыч.
На іх думку, распрацаваны нядаўна план дзеянняў кантактнай групы, які складаецца з 15 мэтавых мерапрыемстваў, — “гэта не абстрактныя амбіцыі, а неадкладныя крокі да адчувальных вынікаў”.
“Лепшая будучыня для Беларусі — гэта сапраўды еўрапейская будучыня, якая характарызуецца прыхільнасцю да каштоўнасцяў, што вызначаюць наш сучасны кантынент, сфакусаваная на Еўрапейскай канвенцыі аб правах чалавека, якая застаецца нашым залатым стандартам, — гаворыцца ў артыкуле. — Шлях да гэтай дэмакратычнай будучыні, інтэграванай у еўрапейскую супольнасць і ў канчатковым выніку ў яе інстытуты, патрабуе мужнасці, жыццеўстойлівасці і міжнароднай салідарнасці. Але гэты кірунак з’яўляецца правільным для народа Беларусі. Ён заслугоўвае стабільнасці, працвітання і свабоды, да якіх вядзе гэты шлях”.
Гэта чацвёрты сумесны артыкул беларускага дэмлідара з еўрапейскімі палітыкамі. 14 лютага 2024 года быў апублікаваны артыкул Ціханоўскай і міністра замежных спраў Германіі Аналены Бербок. Летась 12 лістапада выйшла публікацыя, напісаная з прэм’ер-міністрам Літвы Інгрыдай Шыманітэ, 10 снежня — з прэзідэнтам Еўрапейскага парламента Рабэртай Метсола.