На фоне пераследу святароў улады заявілі аб недапушчальнасці дыскрымінацыі па рэлігійнай прыкмеце

11 снежня, Позірк. Сем краін СНД (Азербайджан, Беларусь, Казахстан, Кыргызстан, Расія, Таджыкістан, Узбекістан) і Венгрыя выступілі ў АБСЕ з сумеснай заявай аб “павелічэнні намаганняў у барацьбе з неталерантнасцю і дыскрымінацыяй у дачыненні да хрысціян, мусульман і прадстаўнікоў іншых рэлігій”.

Тэкст заявы распаўсюдзіла 11 снежня Міністэрства замежных спраў Расіі.

У пачатку дакумента яго аўтары пацвердзілі “прыхільнасць да павагі правоў чалавека і асноўных свабодаў, уключаючы свабоду думкі, сумлення, рэлігіі альбо перакананняў для ўсіх, без адрознення расы, полу, мовы ці веравызнання, як гэта прадугледжана Хельсінкскім заключным актам 1975 года, а таксама адпаведнымі абавязацельствамі АБСЕ ў сферы талерантнасці і недыскрымінацыі”.

“Рашуча асудзілі” падпісанты “ўсе праявы дыскрымінацыі, гвалту і тэрарыстычных актаў у дачыненні да хрысціян, мусульман і прадстаўнікоў іншых рэлігій”. “Акты тэрору, якія здзяйсняюцца асобамі ці групамі, якія ідэнтыфікуюць сябе з пэўнай рэлігіяй або перакананнямі, ніколі не могуць быць апраўданнем неталерантнасці да людзей на аснове іх веравызнання. <…>; Катэгарычна адмаўляем атаясамленне тэрарызму і гвалтоўнага экстрэмізму з якой-небудзь рэлігіяй”, — гаворыцца ў заяве.

Аўтары выказалі “глыбокую заклапочанасць у сувязі з працяглымі актамі неталерантнасці, гвалту і тэрарызму ў дачыненні да людзей на аснове рэлігіі або перакананняў, у тым ліку ў дачыненні да прадстаўнікоў іншых рэлігій”.

Яны заклікалі палітычных лідараў і грамадскіх дзеячаў краін-удзельніц АБСЕ “выступаць супраць інцыдэнтаў і злачынстваў на падставе нянавісці, якія здзяйсняюцца ў дачыненні да хрысціян, мусульман і прыхільнікаў іншых рэлігій па прыкмеце іх веравызнання, садзейнічаць прасоўванню адпаведных адукацыйных праграм, а таксама прымаць меры для эфектыўнага супрацьдзеяння праявам нецярпімасці і дыскрымінацыі ў дачыненні да хрысціян і мусульман і прадстаўнікоў іншых рэлігій на аснове іх рэлігійнай прыналежнасці або перакананняў у рэгіёне АБСЕ”.

Беларусь далучылася да заявы, нягледзячы на тое, што з 2020 года ў краіне працягваюцца ганенні на святароў і вернікаў.

Паводле даных ініцыятывы “Хрысціянская візія”, з 1 верасня 2020 года па 30 лістапада 2024 года пераследу ў Беларусі падверглася 86 хрысціянскіх служыцеляў.

У 2023 годзе ўлады знеслі бульдозерам у Мінску і ліквідавалі евангельскую царкву “Новая жыццё”, затрымалі і аштрафавалі дзясяткі хрысціянскіх рэлігійных лідараў за нібыта палітычную дзейнасць, а таксама ўнеслі ў чорны спіс праваабарончыя арганізацыі, якія займаюцца пытаннямі свабоды веравызнання.

Каталіцкая арганізацыя Aid to the Church in Need апублікавала справаздачу, згодна з якой Беларусь у 2023 годзе стала другой краінай у свеце па колькасці затрыманых ксяндзоў.

3 студзеня Аляксандр Лукашэнка падпісаў папраўкі да закона аб дзейнасці рэлігійных арганізацый, якія фактычна забараняюць ім праяўляць палітычную актыўнасць не ў фарватары ўладаў.

У праекце закона, прынятым ніжняй палатай парламента ў першым чытанні 11 кастрычніка мінулага года, прапаноўвалася забараніць “выкарыстанне ў месцах богаслужэнняў любой сімволікі, акрамя рэлігійнай, размяшчэнне тэкстаў і выяў, накіраваных на распальванне рэлігійнай варожасці і варажнечы”. Рэлігійным арганізацыям забараняецца займацца дзейнасцю, накіраванай “супраць суверэнітэту Рэспублікі Беларусь, яе канстытуцыйнага ладу і грамадзянскай згоды”, “палітычнай дзейнасцю”, удзельнічаць у працы палітычных партый.

Рэлігійная арганізацыя можа быць ліквідавана, калі яе дзейнасць не адпавядае “асноўным напрамкам унутранай і знешняй палітыкі” Беларусі, яе “канстытуцыйнага ладу і грамадзянскай згоды”, накіраваная на “дыскрэдытацыю дзяржаўнай улады”, “прапаганду вайны, сацыяльнай, нацыянальнай, рэлігійнай, расавай варожасці, іншай экстрэмісцкай дзейнасці, прыніжэнне нацыянальнага гонару і годнасці, прычыненне шкоды здароўю і маральнасці грамадзян, перашкоду атрыманню абавязковай агульнай сярэдняй адукацыі”.

Пры гэтым Свята-Елісавецінскі праваслаўны манастыр у Мінску адкрыта падтрымлівае расійскую вайсковую агрэсію ва Украіне і аказвае дапамогу расійскай арміі, не маючы за гэта ніякіх нараканняў з боку дзяржавы.