Нацбанк працягвае губляць незалежнасць ад урада — BEROC

11 ліпеня, Позірк. Нацыянальны банк Беларусі “фактычна страчвае статус аўтаномнага органа і ўсё ў большай ступені падпарадкоўваецца існым інтарэсам выканаўчай улады”, гаворыцца ў бюлетэні “Экспертны погляд” у рамках праекта “Маніторынг эканомікі Беларусі” даследчага цэнтра BEROC.

Аўтар даследавання “Інстытуцыянальнае паслабленне Нацбанка і наступствы для цэнавай і макраэканамічнай палітыкі” старшы навуковы супрацоўнік BEROC Анатоль Харытончык канстатаваў, што “зрух фокусу манетарнай палітыкі ад цэнавай стабільнасці да адміністрацыйнай падтрымкі росту ВУП узмацняе перагрэў эканомікі, аслабляе інстытуцыйныя асновы развіцця і павялічвае ўразлівасць перад вонкавымі шокамі”.

Абгрунтоўваючы сваю пазіцыю, эканаміст адзначае, што “грашова-крэдытная палітыка Нацбанка трансфармуецца ў бок большай мяккасці (ці рэзістэнтнасці да пастрожвання), большай талерантнасці да інфляцыйных рызык і пагрозы моцнага перагрэву эканомікі”. Крэдытная падтрымка эканомікі за кошт стымулявання інвестыцыйнага крэдытавання арганізацый “становіцца прыярытэтам манетарнай палітыкі”, падкрэслівае ён.

Пры гэтым аўтар даследавання звяртае ўвагу на тое, што “дырэктыўныя ўстаноўкі для банкаў у частцы аб’ёмаў, напрамкаў і кошту крэдытавання пачынаюць дамінаваць над рынкавымі інструментамі”. “Забеспячэнне цэнавай стабільнасці адсоўваецца на задні план, становіцца другаснай задачай для Нацбанка. А магчыма нават перастае адыгрываць якую-небудзь значную ролю пры прыняцці рашэнняў у галіне манетарнай палітыкі і аддаецца на водкуп Мінэканомікі і МАРГ”, — мяркуе Харытончык.

На думку аналітыка, на зрушэнне фокусу манетарнай палітыкі на крэдытную падтрымку эканомікі паказваюць непасрэдныя заявы кіраўніцтва рэгулятара, “сімвалічнае” падвышэнне стаўкі рэфінансавання, дзеянні Нацбанка па змяненні разліковых велічынь стандартнай рызыкі, яго адмова (пасля сямігадовай практыкі) ад публікацый, якія паказваюць на адхіленне ВУП ад свайго збалансавання.

Харытончык прагназуе, што пры працягу такой палітыкі “эканоміка Беларусі, пры адсутнасці моцных знешніх шокаў, працягне функцыянаваць у стане перагрэтага залішняга ўнутранага попыту”. Гэта, лічыць эксперт, “будзе суправаджацца падвышэннем інфляцыі, якая да канца гэтага года — на пачатку наступнага можа пратэставаць двухзначны ўзровень, захаваннем дэфіцыту знешняга гандлю, умераным паслабленнем беларускага рубля”.

“Рост ВУП праз абмежаванасць працоўных і капітальных рэсурсаў будзе запавольвацца, а ўслед за ім замарудзіцца і рост заробкаў”, — адзначаецца ў матэрыяле.

Аналітык лічыць, што “ўлады маюць дастатковыя рэзервы для маскавання перакосаў у эканоміцы даволі працяглы час пры спрыяльным знешнім асяроддзі і некаторы перыяд пры яго пагаршэнні”. “Але шанцы неспрыяльнага развіцця падзей падвысіліся ў асяроддзі пераарыентацыі Нацбанка з падтрымання макраэканамічнай стабільнасці на стымуляванне росту. І яны будуць далей расці, калі курс унутранай эканамічнай палітыкі не будзе карэктавацца ў бок барацьбы з назапашанымі дысбалансамі”, — падкрэсліў аўтар даследавання.