14 верасня, Позірк. “Неадкладнай і бескампраміснай рэакцыі ад беларускай і міжнароднай супольнасці” запатрабавала Беларуская сацыял-дэмакратычная партыя “Народная Грамада” (не зарэгістраваная) у сувязі са знікненнем яе старшыні Мікалая Статкевіча.
“11 верасня Мікалай Статкевіч быў вывезены з месца ўтрымання і дастаўлены да [беларуска-літоўскай] мяжы праз пункт пропуску Каменны Лог. Відэа- і фотафіксацыя паказваюць, што палітык заставаўся на нейтральнай паласе. Гэта пацвярджае в.а. старшыні партыі Яўген Вільскі”, — гаворыцца ў заяве, апублікаванай у тэлеграм-канале партыі.
Сведчанняў пра тое, што Статкевіча “прымусова выводзілі ў бок Літоўскай Рэспублікі, не паступала”, падкрэслівае “Народная Грамада”.
“Адначасова з гэтым, паводле слоў Яўгена Вільскага, іх размова з Мікалаем Статкевічам адбывалася на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь у прысутнасці супрацоўнікаў КДБ. Пасля размовы з Яўгенам Вільскім і адмовы перасякаць мяжу з Літоўскай Рэспублікай Мікалай Статкевіч заставаўся ў пункце Каменны Лог (Рэспубліка Беларусь). Далей інфармацыя пра месцазнаходжанне палітыка адсутнічае. Вядома, што Мікалай Статкевіч не пакінуў Рэспубліку Беларусь, але і дадому ён не вярнуўся”, — адзначаецца ў заяве.
Падкрэсліваецца, што “сапраўднасць фота- і відэаматэрыялаў пацверджаная даступнымі анлайн-трансляцыямі з вэб-камер на пункце пропуску Каменны Лог, дзе зафіксаваныя апошнія вядомыя моманты з Мікалаем Статкевічам”.
У сувязі з гэтым партыя патрабуе “публічнага абвяшчэння поўнай інфармацыі ад органаў, адказных за вываз і суправаджэнне асобы (спіс службовых асоб, транспартныя сродкі, маршруты, дакументы)”.
Таксама ў заяве ўтрымліваецца патрабаванне “незалежнага і празрыстага расследавання з удзелам міжнародных інстытуцый (АБСЕ, Еўрапейскі саюз, Камітэт правоў чалавека ААН) і праваабарончых арганізацый у сітуацыі з Мікалаем Статкевічам”.
Партыя заклікае забяспечыць свабодны доступ да Статкевіча адвакатаў і родных, калі “ён знаходзіцца ў даступным месцы ў Беларусі ці за яе межамі”, а таксама гарантаваць фізічную бяспеку палітыка і “абарону яго правоў у адпаведнасці з міжнароднымі стандартамі”.
“Мы заклікаем журналістаў, міжнародныя прадстаўніцтвы і ўсіх неабыякавых грамадзян не заплюшчваць вочы. Паведамленні пра месцазнаходжанне Мікалая павінны быць апублікаваныя не па чутках, а па афіцыйных каналах з доказамі. Час ідзе — кожная гадзіна мае значэнне”, — заяўляе партыя.
11 верасня пасля сустрэчы намесніка спецпасланніка прэзідэнта ЗША па Украіне Джона Коўла з Аляксандрам Лукашэнкам у Мінску, стала вядома, што “па просьбе прэзідэнта ЗША і іншых кіраўнікоў дзяржаў” той прыняў рашэнне аб памілаванні “шэрагу замежных грамадзян, асуджаных за шпіёнскую дзейнасць, удзел у экстрэмісцкай і тэрарыстычнай дзейнасці і здзяйсненне іншых злачынных дзеянняў на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь”.
Усяго памілаваныя 52 чалавекі, сярод якіх 14 замежных грамадзян: шэсць — Літвы, па двое — Латвіі, Польшчы і Германіі, адзін грамадзянін Францыі і адзін — Вялікабрытаніі, дзевяць журналістаў, а таксама палітыкі, актывісты, грамадскія дзеячы.
Як мінімум адзін з іх — Мікалай Статкевіч — адмовіўся з’язджаць у Літву (дэпартацыя была ўмовай угоды Лукашэнкі з амерыканцамі). Некалькі гадзін ён правёў паміж пунктамі пропуску Каменны Лог і Мядзінінкай, пасля чаго пайшоў на беларускі бок. Інфармацыі пра яго няма ўжо трое сутак.
