Дзярждэп ЗША звярнуў увагу на абмежаванні рэлігійнай свабоды ў Беларусі

27 чэрвеня, Позірк. Прынятыя ў 2023 годзе папраўкі ў беларускае заканадаўства аб свабодзе сумлення і дзейнасці рэлігійных арганізацый пашыраюць падставы для закрыцця рэлігійных абшчын і арганізацый, забараняюць любую рэлігійную дзейнасць незарэгістраваных груп і ўводзіць абмежаванні на дзейнасць зарэгістраваных арганізацый, гаворыцца ў штогадовым дакладзе Дзярждэпартамента ЗША аб свабодзе рэлігіі ў свеце.

Указваецца на прывілеяванае становішча Беларускай праваслаўнай царквы (БПЦ), працяг палітычнага пераследу рэлігійных дзеячаў, прымусовае закрыццё непажаданых дзяржаве рэлігійных арганізацый.

Таксама прыводзяцца факты прамога ўмяшання дзяржавы ў дзейнасць рэлігійных абшчын. У прыватнасці, адзначаецца, што 20 снежня 2023 года Упаўнаважаны па справах рэлігій і нацыянальнасцяў Аляксандр Румак і начальнік аддзела ідэалогіі Мінгарвыканкама Вольга Чамаданава перасцераглі духавенства Мінскай епархіі БПЦ ад занятку палітычнай дзейнасцю, дэманстрацыі якой-небудзь апазіцыйнай або “экстрэмісцкай” сімволікі і малітваў за перамогу Украіны, пагражаючы крымінальным пераследам.

Аўтары адзначаюць рост колькасці антысеміцкіх каментароў у сацыяльных сетках пасля распачатага ў кастрычніку справаздачнага года канфлікту паміж Ізраілем і групоўкай ХАМАС, а таксама зневажальных згадак габрэйскай ідэнтычнасці прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага.

Даклад аб свабодзе рэлігіі ў свеце складаецца знешнепалітычным ведамствам ЗША на падставе нацыянальнага Закона аб міжнароднай рэлігійнай свабодзе ад 1998 года. На падставе высноваў, якія змяшчаюцца ў гэтым дакуменце, дзяржсакратар ЗША можа рыхтаваць рэкамендацыі аб уключэнні тых ці іншых краін і арганізацый у чорны спіс найбольш злосных парушальнікаў свабоды веравызнання з наступным увядзеннем санкцый.

У лютым гэтага года “сур’ёзную занепакоенасць” у сувязі з прыняццем у Беларусі паправак у заканадаўства аб свабодзе сумлення і дзейнасці рэлігійных арганізацый выказалі эксперты ААН, якія адзначылі, што папраўкі супярэчаць міжнародным абавязацельствам краіны.

Закон ад 30 снежня 2023 года № 334-З “Аб змяненні законаў па пытаннях дзейнасці рэлігійных арганізацый” патрабуе абавязковай дзяржаўнай рэгістрацыі рэлігійнай арганізацыі як папярэдняй умовы для яе дзейнасці і рэалізацыі свабоды рэлігіі або перакананняў. Усякая дзейнасць і нават само існаванне па-за гэтымі рамкамі забароненыя і крыміналізаваныя.

Закон забараняе іншаземцам, а таксама асобам, унесеным у пералікі арганізацый, фарміраванняў, індывідуальных прадпрымальнікаў і грамадзян, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай дзейнасці, выступаць у якасці заснавальнікаў і кіраўнікоў рэлігійных арганізацый.

У новым законе пашыраны прававыя падставы для пазбаўлення рэгістрацыі і ліквідацыі рэлігійнай арганізацыі.

Рэлігійныя арганізацыі абмежаваныя ў сваёй дзейнасці і ўдзеле ў грамадскім жыцці, у прыватнасці ім забараняецца ўдзельнічаць у палітычнай дзейнасці.