Еўрасаюз і Савет Еўропы заклікалі Беларусь увесці юрыдычны мараторый у якасці першага кроку да поўнага скасавання смяротнага пакарання

10 кастрычніка, Позірк. Увесці юрыдычны мараторый у якасці першага кроку да поўнага скасавання смяротнага пакарання заклікалі Беларусь і іншыя краіны, дзе яна ўжываецца, Еўрапейскі саюз і Савет Еўропы.

У заяве з нагоды Сусветнага дня супраць смяротнага пакарання (адзначаецца 10 кастрычніка) падкрэсліваецца, што ЕС і СЕ “катэгарычна не прымаюць смяротнае пакаранне ні ў якіх выпадках і ні пры якіх абставінах“.

Адзначаецца, што больш за дзве траціны краін скасавалі смяротнае пакаранне на заканадаўчым узроўні або на практыцы. “У 2024 годзе мы віталі скасаванне смяротнага пакарання ў Зімбабвэ і ратыфікацыю другога Факультатыўнага пратакола да Міжнароднага пакту аб грамадзянскіх і палітычных правах (дагавор, які абавязвае падпісантаў адмовіцца ад смяротнага пакарання на сваёй тэрыторыі. — “Позірк”.) Замбіяй і Кот-Д’Івуарам. У тым жа годзе рэкордныя 130 краін прагаласавалі за рэзалюцыю Генеральнай Асамблеі ААН аб увядзенні мараторыя на прымяненне смяротнага пакарання”, — гаворыцца ў заяве.

Аднак, нягледзячы на “рост ва ўсім свеце тэндэнцыі на карысць адмены смяротнага пакарання“, у некаторых краінах яна па-ранейшаму ўжываецца. “Пяццю краінамі з найбольшай колькасцю пакаранняў смерцю ў 2024 годзе былі Кітай, Іран, Саудаўская Аравія, Ірак і Емен. Беларусь — адзіная краіна ў Еўропе, дзе па-ранейшаму захоўваецца смяротнае пакаранне. Пакаранні праводзіліся і ў ЗША”, — адзначаюць ЕС і СЕ.

У заяве аспрэчваецца меркаванне прыхільнікаў смяротнага пакарання, якія “часта засноўваюць свае аргументы на стрымліваючым фактары”. “Даследаванні пастаянна паказваюць, што ў дзяржавах, дзе існуе смяротнае пакаранне, узровень злачыннасці не ніжэйшы, чым у тых, дзе яно не ўжываецца. Смяротнае пакаранне таксама робіць судовыя памылкі незваротнымі і выключае любую магчымасць выпраўлення і сацыяльнай рэабілітацыі“, — гаворыцца ў дакуменце.

ЕС і СЕ падкрэсліваюць, што будуць і надалей змагацца з “наратывамі, якія прапагандуюць аднаўленне смяротнага пакарання, у тым ліку ў Еўропе“, садзейнічаць адкрытаму і дэмакратычнаму абмеркаванню пытання аб яе поўным скасаванні ва ўсіх кутках свету. “У сувязі з гэтым мы вітаем арганізацыю рэгіянальнага Кангрэса супраць смяротнага пакарання ў Японіі ў лістападзе 2025 года і Сусветнага кангрэса супраць смяротнага пакарання ў Францыі ў 2026 годзе. Гэтыя мерапрыемствы дэманструюць важную лідарскую ролю грамадзянскай супольнасці ў адстойванні міру, у якім няма смяротнага пакарання“, — мяркуюць Еўрасаюз і Савет Еўропы.

На іх думку, смяротнае пакаранне, “уключаючы працэс, які вядзе да яе выканання“, — гэта “бесчалавечнае і прыніжаючае годнасць абыходжанне і пакаранне, а таксама крайняе патаптанне чалавечай годнасці”.

Гл. таксама па тэме:

За 30 гадоў пры Лукашэнку да смяротнага пакарання ў Беларусі прыгаворана каля 350 чалавек — Ціханоўская (калі спасылка не працуе, карыстайцеся, калі ласка, гэтай)