15 лістапада, Позірк. Лаўрэатам літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройца 2025 года стаў Сяргей Дубавец з кнігай “Занзібар. Сталенне маладой душы” (выдавецтва “Вясна”). Цырымонія ўзнагароджання адбылася 15 лістапада ў Гданьску (Польшча).
Першае месца прысуджана яму за “філасофскую рэфлексію над пошукамі нацыянальнай ідэнтычнасці свайго пакалення”. Літаратара чакае “галоўная ўзнагарода” пры падтрымцы Фонду міжнароднай салідарнасці.
Другім месцам адзначаная аўтар кнігі “Перамена месцаў” (“Пфляўбаўм”) Югася Каляда — за “фантасмагарычнае адлюстраванне зрухаў у беларускім грамадстве”. Яна ўзнагароджаная творчай стыпендыяй на месячнае пражыванне ў Доме пісьменніка на шведскім востраве Готланд. Каляда таксама атрымала прыз ад Audiobooks.by — запіс аўдыёверсіі выдання.
Трэцяе месца прысуджанае аўтару кнігі “Гульні Цырцэі” Змітру Дзядзенку (Kamunikat) — за “асэнсаванне гістарычнай повязі часоў у вострасюжэтнай форме”. Узнагарода — выданне наступнага твора.
Арганізатары сёлетняй прэміі — Беларускі ПЭН і Міжнародны саюз беларускіх пісьменнікаў. Апрача іх спадарожныя імпрэзы арганізавалі Беларускае культурнае таварыства “Хатка”, Еўрапейскі цэнтр салідарнасці і Польскі ПЭН-клуб.
Прэмія Гедройца — найбуйнейшая незалежная літаратурная прэмія Беларусі, уручаецца за лепшую кнігу мастацкай і дакументальнай прозы на беларускай мове. Прэмію заснавалі амбасада Польшчы ў Беларусі, Польскі інстытут у Мінску, Беларускі ПЭН-цэнтр і Саюз беларускіх пісьменнікаў (апошнія дзве арганізацыі ліквідаваныя ў Беларусі і адроджаныя па-за яе межамі).
На хвалі рэпрэсій пасля 2020 года беларускія ўлады ліквідавалі ўсе асноўныя незалежныя выдавецтвы, якія выпускалі сучасную беларускую літаратуру. Многія выдаўцы вымушана эмігравалі і працягнулі сваю справу за мяжой.
