Лукашэнка спадзяецца на прыхільніка вайны патрыярха Кірыла ў пытанні “захавання еднасці” народаў Беларусі і РФ

20 лістапада, Позірк. “Мудрасць і жыццёвы досвед” патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Кірыла “будуць і надалей садзейнічаць захаванню еднасці брацкіх народаў Беларусі і Расіі”. Упэўненасць у гэтым выказаў Аляксандр Лукашэнка, віншуючы 20 лістапада праваслаўнага іерарха з 79-годдзем.

“Ваша служэнне на карысць умацавання асноў веры і захавання маральных каштоўнасцяў выклікае найглыбейшую павагу, — прыводзіць тэкст паслання прэс-служба віншавальніка. — Голас Праваслаўнай Царквы, які ўвасабляе духоўнае адраджэнне, у сучасным свеце набыў асаблівае гучанне дзякуючы вашым асабістым намаганням, нястомнай пастырскай працы і клопату аб умацаванні ў сэрцах людзей ідэалаў міру, кахання, дабра і справядлівасці”.

Патрыярх Кірыл неаднаразова выказваўся ў падтрымку ваеннай агрэсіі Расіі супраць Украіны, называў вайну “свяшчэннай”. Пазіцыя Рускай праваслаўнай царквы пад яго кіраўніцтвам прывяла да таго, што ў многіх епархіях Украінскай праваслаўнай царквы Маскоўскага патрыярхата перасталі згадваць Кірылу ў малітвах, частка духавенства выступіла за разрыў сувязі з РПЦ. Выхад з-пад юрысдыкцыі Масквы пачалі абмяркоўваць таксама праваслаўныя ў краінах Балтыі (у Літве падкрэсліваюць выключна кананічную сувязь з РПЦ, у Латвіі парламент абвясціў мясцовую праваслаўную царкву цалкам незалежнай ад якіх-небудзь цэнтраў па-за межамі краіны, у Эстоніі на законапраект, скіраваны на разрыў сувязі з РПЦ, наклаў вета прэзідэнт).

Рыторыка Кірыла з нагоды ваеннай агрэсіі стала адной з прычын, з якой Святы пасад у 2022 годзе на нявызначаны тэрмін адклаў яго сустрэчу з папам рымскім Францішкам. Сустрэча так і не адбылася — Францішак памёр у красавіку 2025 года. Магчымасці сустрэчы прадстаяцеля РПЦ з цяперашнім пантыфікам Львом XIV публічна не абмяркоўвалася.

30 жніўня 2024 года стала вядома, што кіраўнік РПЦ узнагародзіў Лукашэнку ордэнам святога дабравернага князя Данііла Маскоўскага (I ступені) за “развіццё царкоўна-дзяржаўных стасункаў” і ў сувязі з 70-годдзем з дня нараджэння.

Патрыярх Кірыл неаднаразова наведваў Беларусь з афіцыйнымі візітамі. Папярэдні раз ён быў у чэрвені 2025 года — удзельнічаў у святкаванні 900-годдзя з дня заснавання Спаса-Еўфрасіннеўскага жаночага манастыра ў Полацку (Віцебская вобласць). Да таго — у чэрвені 2022-га — з нагоды 1030-годдзя праваслаўя на беларускіх землях і стварэння Полацкай епархіі.

Некаторыя ініцыятывы структур праваслаўнай царквы ў Беларусі наўпрост падтрымліваюць “рускі свет” і расійскую ваенную агрэсію ва Украіне. Напрыклад, згаданы Свята-Елісавецінскі манастыр арганізуе канцэрты ў падтрымку расійскага войска і збірае прыпасы і сродкі для расійскіх вайскоўцаў. Публічна манастыр паведамляе пра “гуманітарную дапамогу” жыхарам Данбаса.

Праваслаўе лічыцца хрысціянскай канфесіяй — дамінантай у Беларусі.

Мінск падтрымлівае Маскву ў развязанай ёю ў лютым 2022 года поўнамаштабнай вайне супраць Украіны. РПЦ у Расіі штодня моліцца пра “перамогу”.