МЗС фактычна адрынуў заклік дэмакратычных краінаў вызваліць палітвязняў

28 лютага, Позірк. Міністэрства замежных спраў абвяргае “галаслоўныя абвінавачанні ЕС у нейкім адмысловым рэжыме адбывання пакаранняў для асобных грамадзян Беларусі, лёсы якіх прыцягваюць асаблівую ўвагу ў заходніх палітычных колах толькі з прычыны іх палітычных прыхільнасцяў”. Пра гэта гаворыцца ў распаўсюджаным 28 лютага каментарыі знешнепалітычнага ведамства.

Заяўляецца, што “ў дачыненні да ўсіх грамадзян Рэспублікі Беларусь, якія адбываюць пакаранні за здзейсненыя крымінальныя злачынствы, як і ў любой краіне ЕС, прымяняюцца без якой-небудзь дыскрымінацыі патрабаванні адпаведных законаў аб рэжымах выканання пакаранняў”.

Ведамства сцвярджае, што “ўсе зняволеныя атрымліваюць неабходнае медыцынскае і іншае садзейнічанне ў парадку і аб’ёмах, вызначаных законам”.

“Безгрунтоўныя публічныя патрабаванні ЕС аб вызваленні нейкіх асобных асоб, асуджаных у адпаведнасці з нацыянальным заканадаўствам кампетэнтным судом паводле абвінавачання ў здзяйсненні крымінальных злачынстваў, на падставе палітычных пераваг еўрапейскіх урадаў і палітыкаў прымушаюць усумніцца ў сапраўднай прыхільнасці Еўропы да прынцыпу вяршэнства права”, — гаворыцца ў каментарыі.

Ствараючы вакол палітвязняў інфармацыйны вакуум, рэжым Аляксандра Лукашэнкі разлічвае, што пра “беларускіх герояў забудуцца”, але “гэта немагчыма”, заявіла 12 лютага дэмакратычны лідар Святлана Ціханоўская.

Яна нагадала, што 9 лютага споўніўся год, як родныя і блізкія не атрымліваюць інфармацыі пра палітвязня Мікалая Статкевіча. “На жаль, многія іншыя беларускія палітвязні таксама не атрымліваюць вестак з волі і знаходзяцца без сувязі з сем’ямі”, — канстатавала Ціханоўская. Палітык паведаміла, што год не даходзяць ліста да яе паплечніцы Марыі Калеснікавай. Больш за год няма вестак ад юрыста Максіма Знака, медыякансультанта Ігара Лосіка, каля года — ад яе мужа, відэаблогера, грамадскага і палітычнага актывіста Сяргея Ціханоўскага, прэтэндэнта на пасаду прэзідэнта Віктара Бабарыкі.

“Вельмі доўгі час мы нічога не ведаем пра месцы іх утрымання, стан здароўя. Магчыма, яшчэ шмат людзей знаходзяцца ў такой жа сітуацыі — мы можам проста пра гэта не ведаць”, — адзначыла дэмлідар.

Утрыманне ў зняволенні без сувязі са знешнім светам праваабаронцы называюць тэрмінам “інкамунікада”. Улады ўсё часцей выкарыстоўваюць такую практыку ў дачыненні да палітвязняў, адзначаецца ў апублікаванай 11 студзеня справаздачы міжнароднай праваабарончай арганізацыі Human Rights Watch.

Праваабарончы цэнтр “Вясна” вызначае “інкамунікада” як “цяжкае парушэнне правоў чалавека”.

“У практыцы міжнародных праваабарончых механізмаў ён стаіць у адным шэрагу з гвалтоўнымі знікненнямі. За блакаваннем карэспандэнцыі стаіць не толькі жаданне ўладаў зламаць волю палітычных зняволеных, каб яны ніколі не вярнуліся пасля вызвалення да грамадска-палітычнай дзейнасці, але і ўрок, які засвоілі ўлады пасля рэакцыі міжнароднай супольнасці на гвалтоўныя знікненні Юрыя Захаранкі, Віктара Ганчара, Анатоля Красоўскага і Дзмітрыя Завадскага”, — гаворыцца ў справаздачы “Вясны”, апублікаванай у траўні 2023 года.

У Беларусі памерла мінімум пяць палітвязняў. 20 лютага 2024 года памёр 64-гадовы журналіст і грамадскі актывіст Ігар Леднік, які адбываў пакаранне ў магілёўскай калоніі № 15, а ў студзені — 50-гадовы Вадзім Храсько (калонія № 3, пасёлак Віцьба Віцебскага раёна). 21 траўня 2022 года пры загадкавых абставінах памёр 50-гадовы актывіст і грамадскі дзеяч Вітольд Ашурак (шклоўская калонія № 17 у Магілёўскай вобласці), 7 траўня 2023 года — 61-гадовы блогер і актывіст з хворым сэрцам Мікалай Клімовіч (калонія № 3), 1 ліпеня 2023-га — 57-гадовы мастак Алесь Пушкін, у якога дыягнаставалі прабадную язву страўніка (гродзенская турма № 1).