ААЦ дазволіў ануляваць даменныя імёны, здольныя “нанесці шкоду нацыянальным інтарэсам”

22 студзеня, Позірк. Адміністратар нацыянальнай даменнай зоны “мае права прыняць рашэнне аб ануляванні запісу” аб рэгістрацыі даменнага імя, “здольнага прычыніць шкоду нацыянальным інтарэсам” Беларусі, вынікае з загаду Аператыўна-аналітычнага цэнтра (ААЦ) № 6 ад 17 студзеня 2025 года.

Дакумент, апублікаваны 22 студзеня на Нацыянальным прававым інтэрнэт-партале, уносіць змены ў загад ААЦ № 47 ад 18 чэрвеня 2010 года. Набывае моц пасля афіцыйнага апублікавання.

Згодна з загадам, даменнае імя, запіс пра рэгістрацыю якога ануляваны з вышэйзгаданай прычыны, “уносіцца ў спецыяльны пералік”.

Якім чынам даменнае імя можа прычыніць шкоду нацыянальным інтарэсам краіны, у дакуменце не тлумачыцца.

Адміністратарам нацыянальнай даменнай зоны (.by, .бел) з 2022 года з’яўляецца кампанія “Беларускія воблачныя тэхналогіі” (beCloud).

4 красавіка 2024 года ААЦ выпусціў загад № 69, паводле якога “ў выпадку ўключэння ў рэспубліканскі спіс экстрэмісцкіх матэрыялаў інфармацыйнай прадукцыі з пазначэннем інтэрнэт-рэсурсу і яго ідэнтыфікатара — даменнага імя, зарэгістраванага ў нацыянальнай даменнай зоне, запіс пра рэгістрацыю такога даменнага імя анулюецца на падставе рашэння адміністратара нацыянальнай даменнай зоны”.

Ануляванае даменнае імя ўносіцца ў спецпералік і “становіцца недаступным для рэгістрацыі на працягу перыяду знаходжання адпаведнай інфармацыйнай прадукцыі ў рэспубліканскім спісе экстрэмісцкіх матэрыялаў”.

Акрамя таго, ААЦ вырашыў, што даменнае імя, запіс аб рэгістрацыі якога ануляваны, будзе выстаўляцца на аўкцыён не пазней за 45 каляндарных дзён з дня анулявання запісу (іншы тэрмін у дачыненні да канкрэтных даменаў можа быць вызначаны адміністратарам нацыянальнай даменнай зоны ў апавяшчэнні).

Праз 10 дзён пасля з’яўлення гэтага дакумента ААЦ ануляваў даменныя імёны сама меней дзевяці сайтаў СМІ ў зоне .by, у тым ліку “Медыязона. Беларусь”, Ex-Press.bу, “Медыя-Палессе”, IntexPress, Reform.by.

Летась у студзені ААЦ пазбавіў дэ-юрэ ліквідаваную Беларускую асацыяцыю журналістаў права на кіраванне даменным імем baj.by — нібыта праз выяўленыя парушэнні.

Камітэт па абароне журналістаў (CPJ) “рашуча асудзіў” рашэнне беларускіх уладаў ануляваць даменныя імёны сайтаў навін, якія тыя назвалі “экстрэмісцкімі”, і заклікаў “спыніць выкарыстанне заканадаўства аб экстрэмізме ў якасці інструмента цэнзуры для падаўлення незалежных СМІ”.