Савет Рэспублікі ўхваліў закон “Аб амністыі”, які не закране “экстрэмістаў” і “тэрарыстаў”

20 чэрвеня, Позірк. Савет Рэспублікі 20 чэрвеня ўхваліў праект закона “Аб амністыі ў сувязі з 80-годдзем вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў”, паведамляе прэс-служба верхняй палаты парламента.

Законапраект быў прыняты ў двух чытаннях Палатай прадстаўнікоў 30 траўня.

Як паведамлялася, амністыя будзе прыменена да 7.850 асуджаных.

Прадугледжваецца, што ад пакарання будзе поўнасцю вызвалена 2.090 чалавек, з 800 асоб здымуць неадбытую частку ўмоўнага пакарання, з 40 — пакаранне ў выглядзе арышту.

Для 260 чалавек прадугледжана замена пазбаўлення волі на “больш мяккае пакаранне” (абмежаванні волі без накіравання ў папраўчую ўстанову адкрытага тыпу), 4.550 асобам тэрмін пакарання будзе скарочаны на 1 год.

Умовай для прымянення амністыі названы “поўнае пакрыццё шкоды (шкоды), прычыненай учыненым злачынствам, станоўчая характарыстыка асобы ў перыяд адбывання пакарання”.

Законапраект прадугледжвае скараціць на год тэрмін пакарання шматдзетным жанчынам, асуджаным за ўчыненне “забойства або прычыненне цяжкага цялеснага пашкоджання, якое прывяло да смерці без абцяжваючых адказнасць прыкмет” (ч. 1 арт. 139 і ч. 3 арт. 147 Крымінальнага кодэкса), а таксама непаўналетнім, жанчынам, адзінокім мужчынам, якія маюць непаўналетніх дзяцей, якія ўчынілі злачынствы, звязаныя з незаконным абаротам наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх прэкурсораў і аналагаў” (арт. 328 КК).

Таксама дакумент дазваляе амніставаць асуджаных паводле ч. 1 арт. 349 (несанкцыянаваны доступ да камп’ютарнай інфармацыі) і ч. 1 і 2 арт. 350 (знішчэнне, блакіраванне або мадыфікацыя кампутарнай інфармацыі) КК.

Адзначалася, што “для асуджаных да пакаранняў у выглядзе грамадскіх работ, папраўчых работ, іншых мер крымінальнай адказнасці амністыя будзе прымяняцца толькі да асоб, якія на працягу не менш як трох месяцаў, якія папярэднічаюць ёй, працуюць, навучаюцца або займаюцца іншай дзейнасцю, пры ажыццяўленні якой асоба лічыцца занятым у адпаведнасці з заканадаўствам аб занятасці насельніцтва”.

Акрамя гэтага, дзеянне законапраекта прапануецца распаўсюдзіць на асоб, якія “ўчынілі злачынствы паводле ч. 1 арт. 171 (арганізацыя і (або) выкарыстанне заняцця прастытуцыяй або стварэнне ўмоў для заняцця прастытуцыяй), ч. 2 арт. 171¹ (уцягванне ў заняцце прастытуцыяй або прымус да працягу заняцця прастытуцыяй) КК”, а таксама на асуджаных паводле ч. 1 арт. 455 КК (злоўжыванне ўладай, бяздзеянне ўлады або перавышэнне ўлады) КК, за выключэннем “асоб, якія ўчынілі злачынства з карыслівай або іншай асабістай зацікаўленасці”.

Дакумент прадугледжвае яшчэ некалькі палажэнняў, якія даюць магчымасць змякчыць пакаранне, у тым ліку за злачынствы, якія “не ўяўляюць вялікай грамадскай небяспекі”.

Пры гэтым падкрэсліваецца, што “да асоб, якія маюць дачыненне да экстрэмісцкай і тэрарыстычнай дзейнасці”, амністыя прыменена не будзе.

11 студзеня на нарадзе аб удасканаленні заканадаўства аб крымінальнай адказнасці Аляксандр Лукашэнка заявіў, што верагодная амністыя 2024 года “павінна мець адрозненні” ад папярэдніх, падтрымаўшы прапанову МУС, якая фактычна пазбаўляе асуджаных па палітычна матываваных крымінальных справах магчымасці патрапіць пад яе.

“Намі было прапанавана: экстрэмісты і тэрарысты, якія асуджаныя і прыцягнутыя да крымінальнай адказнасці, — да іх амністыю не прымяняць. Наша прапанова падтрымалі”, — адзначыў па выніках сустрэчы кіраўнік МУС Іван Кубракоў.

Пасля масавых пратэстаў, якія рушылі ўслед за фальсіфікаванымі выбарамі прэзідэнта ў 2020 годзе, Беларусь захліснула хваля рэпрэсій. Улады актыўна выкарыстоўваюць крымінальныя артыкулы аб экстрэмізме і тэрарызме для барацьбы з апанентамі.

З 2020 года ў “спіс экстрэмістаў” уключана больш за 4 тыс. чалавек, у “спіс тэрарыстаў” КДБ унёс больш за 400 прозвішчаў.