Міжнародны дэмакратычны саюз асудзіў намер рэжыму Лукашэнкі правесці “фальсіфікаваныя выбары”
8 снежня, Позірк. Асуджэнне “спробаў беларускага рэжыму арганізаваць фальсіфікаваныя прэзідэнцкія выбары 26 студзеня 2025 года” выказана ў рэзалюцыі Міжнароднага дэмакратычнага саюза (IDU), прынятай 6 снежня.
Падкрэсліваецца, што праект дакумента быў прадстаўлены Аб’яднанай грамадзянскай партыі Беларусі (дэ-юрэ ліквідаваная ўладамі ў 2023 годзе) на пасяджэнні выканаўчага камітэта IDU ў Вашынгтоне (ЗША).
“Улады праводзяць кампанію арыштаў, накіраваную супраць дзеячаў апазіцыі. У цяперашні час налічваецца не менш за 1.300 палітычных зняволеных”, — гаворыцца ў рэзалюцыі, апублікаванай на сайце IDU.
Адзначаецца, што ў Беларусі адсутнічае “інстытуцыянальная аснова для правядзення свабодных і справядлівых выбараў, усе апазіцыйныя партыі, незалежныя прафсаюзы і арганізацыі грамадзянскай супольнасці расфарміраваныя, а незалежныя СМІ забароненыя”. Таксама, на думку аўтараў дакумента, адсутнічаюць “сродкі для бяспечнага вядзення галасавання і празрыстага падліку галасоў, паколькі асобы ўсіх сябраў выбарчай камісіі засакрэчаныя, а незалежныя назіральнікі не дапускаюцца”.
IDU заклікаў міжнародную супольнасць не прызнаваць электаральную кампанію ў Беларусі ў якасці “выбараў” і “адмовіцца прызнаваць легітымнасць Аляксандра Лукашэнкі як прэзідэнта пасля 26 студзеня 2025 года”.
Саюз запатрабаваў правядзення ў Беларусі свабодных выбараў, вызвалення палітвязняў, спынення палітычных рэпрэсій і прыцягнення іх арганізатараў і выканаўцаў да адказнасці.
Акрамя гэтага, рэзалюцыя патрабуе спынення падтрымкі Мінскам расійскай вайны супраць Украіны.
Таксама ў дакуменце ўтрымліваецца патрабаванне ўзмацніць ціск на рэжым Лукашэнкі “шляхам узмацнення жорсткасці дзейных санкцый, закрыцця шчылін і разгляду пытання аб зацвярджэнні новага пакета санкцый за рэпрэсіі, якія працягваюцца, і маючае адбыцца махлярства на выбарах”.
Заяўляецца пра “пастаянную падтрымку” і “каардынацыю з беларускімі дэмакратычнымі сіламі на чале з абраным прэзідэнтам Святланай Ціханоўскай”.
“Рэжыму Лукашэнкі нельга дазволіць “перавярнуць старонку” без адказнасці і пры гэтым працягваць масавыя парушэнні правоў чалавека. <…> Неабходныя скаардынаваныя намаганні, каб утрымаць Беларусь на шляху да дэмакратызацыі”, — падкрэсліваецца ў рэзалюцыі.
Міжнародны дэмакратычны саюз — альянс палітычных партый правацэнтрысцкага і правага толку. Штаб-кватэра знаходзіцца ў Мюнхене (Германія). У IDU ўваходзяць 84 паўнапраўныя і асацыяваныя члены з 65 краін. Узначальвае саюз былы прэм’ер-міністр Канады Стывен Харпер.
Працэс падрыхтоўкі да сёмых прэзідэнцкіх выбараў, прызначаных на 26 студзеня 2025 года, праходзіць пад кантролем уладаў, палітычнае поле краіны зачышчанае ад актыўных апанентаў Лукашэнкі. Прадстаўнікі беларускіх дэмакратычных сілаў за мяжой называюць тое, што адбываецца, “спецаперацыяй па ўтрыманні ўлады”, праваабаронцы ўказваюць на імітацыю канкурэнцыі.
6 снежня завяршыўся этап збору подпісаў за вылучэнне кандыдатаў. Кіраўнік Цэнтрвыбаркама Ігар Карпенка заявіў дзяржСМІ, што ён “прайшоў спакойна”. Падрабязнасці функцыянер не прывёў.
З 1996 года ніводная выбарчая кампанія ў Беларусі не была прызнана незалежнымі назіральнікамі транспарэнтнай і адпаведнай дэмакратычным стандартам.
Папярэднія прэзідэнцкія выбары 9 жніўня 2020 года адзначыліся самымі маштабнымі і працяглымі пратэстамі за ўсю гісторыю суверэннай Беларусі. Масавыя палітычныя рэпрэсіі, якія пачаліся ў перыяд мінулых прэзідэнцкіх выбараў 2020 года, працягваюцца да гэтага часу.